Áp lực đóng góp quỹ lớp: Tiếng lòng phụ huynh dưới "trọng bầu" của Ban đại diện

Áp lực đóng góp quỹ lớp đang trở thành một vấn đề nhức nhối được phụ huynh quan tâm. Bài viết dưới đây chia sẻ góc nhìn của một phụ huynh về những lo lắng và bức xúc của nhiều người khi đối mặt với các khoản đóng góp quá lớn của một số phụ huynh có điều kiện kinh tế.

Áp lực đóng góp quỹ lớp: Tiếng lòng phụ huynh dưới "trọng bầu" của Ban đại diện

Trong những năm gần đây, vai trò của Ban đại diện phụ huynh (BĐDPH) tại các trường học đã trở thành một chủ đề nóng, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Mối quan tâm này xuất phát từ những lo lắng về việc liệu BĐDPH có thực sự đại diện cho tiếng nói của phụ huynh và có làm đúng trách nhiệm của mình hay không.

Một trong những vấn đề đáng quan ngại nhất đối với phụ huynh chính là áp lực đóng góp quỹ lớp ngày càng trở nên nặng nề và phức tạp. Trong nhiều trường hợp, những phụ huynh có điều kiện kinh tế khá giả nắm giữ những vai trò quan trọng trong BĐDPH, dẫn đến việc chi phối các hoạt động của lớp học. Họ thường hô hào những khoản đóng góp lớn, thậm chí sẵn sàng chi mạnh tay cho các hoạt động của lớp, trong khi nhiều phụ huynh khác, bao gồm cả bản thân tôi, cảm thấy bị đẩy vào thế khó xử.

Tôi nhớ một lần họp phụ huynh cho con gái lớp 1, khi ngồi cạnh một phụ huynh trông có vẻ sang chảnh, tôi nghe chị tâm sự rằng chị đã "bồi dưỡng" cho cô giáo 500.000 đồng mỗi tháng để cô giáo quan tâm con hơn. Sau đó, trong cuộc họp, khi cô giáo gợi ý lập quỹ khuyến học để khen thưởng, động viên các con mỗi tháng, chị phụ huynh này đã hô hào "đóng hẳn 200.000 đồng cho thoải mái" và nộp luôn tiền tươi. Cuối buổi họp hôm đó, chị được bầu làm hội trưởng hội phụ huynh và cả năm học ấy chị luôn nhiệt tình hô hào đóng góp mỗi khi trường phát động phong trào hay hoạt động nào.

Một lần khác, khi con trai tôi học lớp 9, quỹ lớp chính thức là 600.000 đồng/học kỳ, nhưng trong năm, nhiều khoản phát sinh liên tục và hầu hết đều xuất phát từ ý kiến của hội trưởng hội phụ huynh - người luôn muốn tạo "những trải nghiệm khó quên" cho các con. Đầu năm, khi một số phụ huynh bàn việc cho các con chụp ảnh kỷ yếu sớm để yên tâm ôn thi, chị trưởng ban hăng hái đề xuất kinh phí, nhóm chụp ảnh chuyên nghiệp với đầy đủ trang phục, phụ kiện... Cộng thêm khoản thuê xe đưa các con đến hai địa điểm chụp là công viên và Văn Miếu Quốc Tử Giám, chưa kể một số phụ huynh thuê người trang điểm cho con, rửa ảnh, tổng chi phí cho "vụ" này mỗi gia đình phải bỏ ra cả hơn triệu đồng. Tôi thực sự băn khoăn, bởi không phải nhà nào cũng có điều kiện để chi một khoản lớn như vậy chỉ để chụp vài bức ảnh. Nếu từ chối tham gia, con tôi sẽ bị lạc lõng giữa các bạn, nên bố mẹ vẫn phải "cắn răng".

Những hoạt động như thế này không phải lúc nào cũng cần thiết, nhưng lại được một số phụ huynh có điều kiện kinh tế kêu gọi như một cách "vì con em chúng ta". Không chỉ gia đình tôi, nhiều phụ huynh khác cũng cảm thấy áp lực từ những khoản đóng góp này. Chị Hằng, một phụ huynh có con cùng lớp với bé lớn nhà tôi, chia sẻ: "Tôi đã nhiều lần cảm thấy không thoải mái khi nghe những đề xuất từ hội trưởng. Gia đình tôi không có điều kiện, hai vợ chồng làm công ăn lương nuôi 3 đứa con tuổi đi học, mỗi lần đóng góp là một gánh nặng. Nhưng nếu từ chối, tôi lại sợ con bị bạn bè xì xào".

Một anh hàng xóm từng than thở với tôi chuyện con đi học về tấm tức bảo: "Bố làm con xấu hổ. Hôm nay trên lớp chúng nó kháo nhau chuyện bố phản đối khoản đóng tiền hội thi trung thu trên nhóm Zalo phụ huynh, khiến bố cái Bình phải đóng thay". Người hàng xóm nói anh không đồng tình khi ban phụ huynh bày vẽ quá nhiều thứ đồ trang trí chỉ dùng một lần rồi bỏ, dự chi cả vài triệu cho dịp trung thu. Nhưng khi nhìn những giọt nước mắt của con, anh không biết mình có làm đúng.

Những câu chuyện như của gia đình tôi, chị Hằng hay anh hàng xóm chỉ là một phần nhỏ của bức tranh lớn hơn về sự chi phối của những phụ huynh giàu có trong lớp học. Khi một số ít người sẵn sàng chi tiêu mạnh tay, họ tạo ra những chuẩn mực vô hình về đóng góp, khiến những phụ huynh khác cảm thấy áp lực hoặc bị đặt vào tình huống khó xử. Việc một số phụ huynh đóng góp nhiều hơn không chỉ tạo ra sự chênh lệch về vật chất, mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của các con. Một môi trường học tập lành mạnh nên dựa trên sự bình đẳng, không phải là nơi để các con so sánh nhau về những gì cha mẹ mình đóng góp. Nếu không kiểm soát, điều này có thể dẫn đến những hệ lụy không tốt cho sự phát triển nhân cách và tâm lý của trẻ.

Tôi tin rằng, đã đến lúc chúng ta cần có một cái nhìn nghiêm túc về việc quản lý quỹ lớp và các khoản đóng góp trong trường học. Quỹ lớp nên dựa trên sự tự nguyện và phải phù hợp với điều kiện của đa số phụ huynh. Những khoản đóng góp quá lớn, không cần thiết chỉ làm gia tăng áp lực và tạo ra sự phân biệt giữa học sinh. Điều này đi ngược lại với mục tiêu giáo dục toàn diện và bình đẳng mà nhà trường hướng tới. Tôi thực sự mong rằng, hội phụ huynh sẽ có sự thay đổi trong cách quản lý quỹ lớp, làm rõ các quy định, để mọi phụ huynh đều cảm thấy thoải mái khi đóng góp, không bị áp lực tài chính. Chúng ta cần tạo ra một môi trường học tập công bằng cho tất cả các con, không phải là nơi để thể hiện địa vị hay quyền lực qua việc chi tiền của cha mẹ.