Bà Trương Mỹ Lan vận chuyển gần nửa triệu tỷ qua biên giới, Cục Phòng chống Rửa tiền không phát hiện

Trong diễn tiến phiên tòa xét xử giai đoạn hai đại án Vạn Thịnh Phát, cơ quan công tố cáo buộc bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm âm thầm chuyển hơn 489.000 tỷ đồng (tiền phạm tội) ra nước ngoài nhưng Cục Phòng chống Rửa tiền lại không kịp thời phát hiện. Nguyên nhân được xác định là các tổ chức, cá nhân liên quan không nằm trong "danh sách đen".

Bà Trương Mỹ Lan vận chuyển gần nửa triệu tỷ qua biên giới, Cục Phòng chống Rửa tiền không phát hiện

Ngày 19/9, Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM đã công bố cáo trạng truy tố bà Trương Mỹ Lan và 33 đồng phạm về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền, Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới. Trong đó, bà Lan bị cáo buộc "rửa" 445.747 tỷ đồng, vận chuyển trái phép 4,5 tỷ USD (tương đương 106.730 tỷ đồng) và lừa đảo 30.081 tỷ qua việc phát hành trái phiếu khống.

Bà Trương Mỹ Lan vận chuyển gần nửa triệu tỷ qua biên giới, Cục Phòng chống Rửa tiền không phát hiện

Đối với tội Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới, cơ quan công tố xác định rằng từ năm 2012 đến 2022, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã sử dụng 23 công ty để chuyển và nhận tiền trái phép ra nước ngoài, với tổng số tiền lên tới 4,5 tỷ USD.

Ở tội Rửa tiền, bà Lan và đồng phạm đã chiếm đoạt tổng cộng 445.700 tỷ đồng từ hành vi Tham ô tài sản và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Toàn bộ số tiền này được chuyển ra nước ngoài và từ nước ngoài về Việt Nam thông qua Ngân hàng SCB theo chỉ đạo của bà Lan.

Đáng chú ý, trong suốt quá trình chuyển tiền trái phép kể trên, Cục Phòng chống Rửa tiền thuộc Ngân hàng Nhà nước đã không phát hiện ra bất kỳ giao dịch đáng ngờ nào. Cơ quan chức năng xác định nguyên nhân là do các công ty của Vạn Thịnh Phát không nằm trong "danh sách đen" của Cục.

Theo quy định, Cục Phòng chống Rửa tiền có trách nhiệm tiếp nhận thông tin, báo cáo về các giao dịch nghi ngờ liên quan đến rửa tiền hoặc tài trợ khủng bố. Trong trường hợp của Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB đã gửi Cục hơn 313.000 báo cáo về các giao dịch chuyển tiền điện tử.

Tuy nhiên, Cục Phòng chống Rửa tiền chỉ có thể xác định các giao dịch liên quan đến rửa tiền dựa trên "danh sách đen" hoặc những trường hợp bị điều tra, truy tố của các cơ quan chức năng. Do các công ty của Vạn Thịnh Phát không thuộc diện này nên Cục không có cơ sở để nghi ngờ hay phát hiện hành vi phạm pháp trong số các giao dịch được báo cáo.

Cơ quan điều tra cũng làm rõ rằng Vụ Quản lý Ngoại hối (thuộc Ngân hàng Nhà nước) không có chức năng kiểm tra, thanh tra hoạt động ngoại hối của các tổ chức, cá nhân hoặc các giao dịch chuyển tiền quốc tế cụ thể. Vụ chỉ thực hiện theo dõi số liệu tổng hợp do các ngân hàng báo cáo, không có thông tin về từng giao dịch riêng lẻ.

Do đó, cơ quan điều tra kết luận rằng Cục Phòng chống Rửa tiền và Vụ Quản lý Ngoại hối không có trách nhiệm trong việc phát hiện và ngăn chặn hành vi vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới của bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm.

Phiên tòa xét xử đại án Vạn Thịnh Phát giai đoạn hai sẽ tiếp tục vào ngày mai với phần xét hỏi. Bà Trương Mỹ Lan hiện đang mang bản án tử hình về các tội Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về cho vay và Tham ô tài sản trong giai đoạn một của vụ án.

Vụ chuyển tiền trái phép khổng lồ của bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã gây chấn động dư luận. Số tiền bị chiếm đoạt và rửa tiền lên tới gần nửa triệu tỷ đồng, gây thiệt hại vô cùng lớn cho nền kinh tế quốc gia. Sự việc cũng làm dấy lên nhiều nghi vấn về hiệu quả hoạt động của các cơ quan chức năng trong việc phòng chống rửa tiền và bảo vệ tài sản của Nhà nước.

Để ngăn chặn tình trạng rửa tiền, gian lận tài chính và các hành vi phạm pháp khác, cần tăng cường giám sát các giao dịch tài chính, nâng cao năng lực phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm. Đồng thời, cần áp dụng các biện pháp nghiêm khắc để trừng phạt những cá nhân và tổ chức có liên quan đến các hành vi này. Bằng cách đó, chúng ta có thể bảo vệ hệ thống tài chính và nền kinh tế khỏi những tác động tiêu cực của các hành vi phi pháp.