Trong bối cảnh một số cơ sở giáo dục vẫn lạm thu và huy động tài trợ trái quy định, dẫn đến bức xúc trong dư luận, việc liệu có nên dẹp bỏ "Ban đại diện cha mẹ học sinh" hay không đã trở thành chủ đề gây tranh cãi. Một số ý kiến cho rằng ban phụ huynh chỉ là "cánh tay nối dài của hiệu trưởng", chủ yếu để thu đủ các loại quỹ. Tuy nhiên, cũng có ý kiến phản bác, cho rằng ban phụ huynh có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các hoạt động giáo dục. Bài viết sau sẽ phân tích về hoạt động và quy định liên quan đến Ban đại diện cha mẹ học sinh, cũng như thảo luận về những quan điểm khác nhau xung quanh vấn đề có nên dẹp bỏ ban phụ huynh hay không.
Ban đại diện cha mẹ học sinh: Có nên dẹp bỏ?
Ban đại diện cha mẹ học sinh (Ban phụ huynh) là tổ chức tự nguyện của cha mẹ học sinh, hoạt động theo Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh ban hành kèm theo Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT. Theo quy định, Ban phụ huynh không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học các khoản ủng hộ không theo nguyên tắc tự nguyện và không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của Ban phụ huynh.
Các cơ sở giáo dục được huy động tài trợ theo đúng quy định tại Thông tư 16/2018/TT-BGDĐT quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Việc tài trợ phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, công khai, minh bạch, không ép buộc, không coi huy động tài trợ là điều kiện cho việc cung cấp dịch vụ giáo dục.
Cơ sở giáo dục phải xây dựng kế hoạch vận động tài trợ báo cáo lên cơ quan quản lý giáo dục để được phê duyệt. Kế hoạch phải xác định rõ nội dung, mục đích, đối tượng thụ hưởng, dự toán kinh phí và kế hoạch triển khai hoạt động cần tài trợ. Ngoài ra, cơ sở giáo dục phải quản lý, sử dụng các khoản tài trợ theo nguyên tắc tiết kiệm, hiệu quả, đúng mục đích.
Một số ý kiến cho rằng Ban phụ huynh chỉ là "cánh tay nối dài của hiệu trưởng", thiếu sự độc lập và thường chỉ làm theo chỉ đạo của nhà trường. Họ cho rằng ban phụ huynh không có vai trò thực sự trong việc giám sát và bảo vệ quyền lợi của học sinh. Do đó, họ đề xuất nên dẹp bỏ ban phụ huynh để tránh những lạm thu, tiêu cực.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến phản bác rằng Ban phụ huynh có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các hoạt động giáo dục. Họ lập luận rằng ban phụ huynh có thể giám sát việc chi tiêu các khoản quỹ, đưa ra ý kiến đóng góp về chương trình học tập và góp ý về các vấn đề liên quan đến học sinh. Ngoài ra, ban phụ huynh còn có thể giúp nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn và xây dựng mối quan hệ tốt giữa phụ huynh và nhà trường.
Để ban phụ huynh hoạt động hiệu quả, cần nâng cao tính độc lập, minh bạch và trách nhiệm của ban phụ huynh. Các thành viên ban phụ huynh nên được bầu cử một cách dân chủ, có đủ năng lực và nhiệt tình với công việc. Họ cũng cần được đào tạo về các quy định liên quan đến quản lý tài chính và các hoạt động giáo dục.
Các cơ quan quản lý giáo dục cần tăng cường giám sát và quản lý hoạt động của ban phụ huynh để đảm bảo tính tuân thủ quy định. Phụ huynh cũng cần tích cực tham gia vào các cuộc họp của ban phụ huynh, giám sát và đóng góp ý kiến để đảm bảo hoạt động của ban phụ huynh được minh bạch và hiệu quả.
Để tránh tình trạng lạm thu và huy động tài trợ trái quy định, cần nhấn mạnh nguyên tắc tự nguyện trong việc đóng góp tài chính. Cha mẹ học sinh có quyền lựa chọn tự nguyện đóng góp hoặc không đóng góp. Việc gây áp lực hoặc ép buộc đóng góp là không được phép.
Để xây dựng mối quan hệ tin cậy giữa nhà trường, ban phụ huynh và phụ huynh, cần tăng cường giao tiếp, trao đổi thông tin và giải trình một cách rõ ràng về việc quản lý tài chính và các hoạt động của nhà trường. Sự minh bạch và công khai sẽ giúp xóa tan những nghi ngờ và hiểu lầm.
Thay vì dẹp bỏ ban phụ huynh, cần tối ưu hóa hoạt động của ban phụ huynh bằng cách nâng cao tính độc lập, minh bạch, trách nhiệm và sự giám sát của các bên liên quan. Ban phụ huynh hoạt động hiệu quả sẽ hỗ trợ tích cực cho các hoạt động giáo dục, bảo vệ quyền lợi của học sinh và củng cố mối quan hệ tốt đẹp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng.