Bất cập trong Luật Bảo hiểm xã hội: Tỉ lệ hưởng lương hưu chênh lệch giữa nam và nữ

Luật Bảo hiểm xã hội mới vẫn duy trì tỷ lệ hưởng lương hưu chênh lệch giữa nam và nữ, gây tranh cãi và bất bình trong cộng đồng lao động.

Bất cập trong Luật Bảo hiểm xã hội: Tỉ lệ hưởng lương hưu chênh lệch giữa nam và nữ

Nhiều người lao động bày tỏ sự không đồng tình về chênh lệch tỷ lệ hưởng lương hưu giữa nam và nữ. Họ cho rằng cả hai giới đều cống hiến công sức và trí tuệ cho sự phát triển của đơn vị hoặc doanh nghiệp, nhưng khi nghỉ hưu lại phải nhận mức lương hưu khác nhau.

Theo anh Nguyễn Văn Nam, công nhân tại Công ty TNHH Nidec Việt Nam, sự chênh lệch này là không công bằng. Anh đề xuất tỷ lệ hưởng lương hưu nên được thống nhất như nhau đối với cả nam và nữ.

Bất cập trong Luật Bảo hiểm xã hội: Tỉ lệ hưởng lương hưu chênh lệch giữa nam và nữ

Ông Nguyễn Duy Cường, Phó vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), giải thích rằng Luật BHXH mới vẫn kế thừa công thức tính lương hưu từ Luật BHXH 2014. Tuy nhiên, luật mới bổ sung cách tính tỷ lệ lương hưu đối với lao động nam đóng BHXH từ 15 năm đến dưới 20 năm.

Theo luật mới, lao động nam đóng BHXH 15 năm có tỷ lệ hưởng lương hưu là 40%, trong khi lao động nữ có tỷ lệ này là 45%. Mức lương hưu của lao động nam tăng 6,25% so với dự thảo ban đầu, tương ứng với tỷ lệ 2,25%/năm.

Nếu lao động nam đóng đủ 15 năm, họ chỉ hưởng lương hưu theo tỷ lệ 33,75%. Luật mới nâng tỷ lệ hưởng thêm 1% cho mỗi năm đóng thêm từ năm thứ 15 đến năm thứ 19. Sau năm thứ 20 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu của cả nam và nữ đều là 2%/năm, đạt mức tối đa 75% khi đóng đủ 30 năm (nữ) hoặc 35 năm (nam).

Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tỷ lệ hưởng lương hưu bình quân của các quốc gia trên thế giới vào khoảng 1,7%. Trung Quốc và Hàn Quốc, hai nước phát triển, có tỷ lệ này là 1%. Riêng Việt Nam, tỷ lệ hưởng lương hưu hiện hành của nam và nữ lần lượt là 2,14% và 2,5%.

Tỷ lệ hưởng lương hưu chênh lệch giữa nam và nữ được cho là phản ánh sự khác biệt về tuổi thọ trung bình và thời gian nghỉ hưu của hai giới. Theo thống kê, tuổi thọ trung bình của nam thấp hơn nữ, đồng thời nam có thời gian nghỉ hưu dài hơn nữ do chế độ bảo vệ thai sản.

Tuy nhiên, nhiều nhóm vận động bình đẳng giới cho rằng sự chênh lệch này là không hợp lý. Họ lập luận rằng phụ nữ thường có thu nhập thấp hơn nam trong suốt quá trình làm việc, do đó tổng số tiền đóng BHXH sẽ thấp hơn.

Việc phụ nữ chịu nhiều trách nhiệm chăm sóc gia đình và nuôi con cũng khiến họ gián đoạn trong quá trình đóng BHXH, dẫn đến thời gian hưởng lương hưu ngắn hơn. Điều này càng làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng về lương hưu giữa nam và nữ.

Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đề xuất xem xét lại công thức tính lương hưu, tính thêm thời gian gián đoạn đóng BHXH của phụ nữ do chăm sóc gia đình và nâng cao tỷ lệ hưởng lương hưu để đảm bảo công bằng cho cả nam lẫn nữ.