Biệt thự cổ Người đẹp Tây Đô đứng trước nguy cơ xóa sổ vì dự án đường ven sông

Biệt thự cổ Đốc Phủ Võ Hà Thanh, bối cảnh trong phim Người đẹp Tây Đô, nằm trong diện giải tỏa mặt bằng dự án đường ven sông Đồng Nai. Người dân và chuyên gia kiến nghị giữ lại di sản lịch sử văn hóa này.

Biệt thự cổ Người đẹp Tây Đô đứng trước nguy cơ xóa sổ vì dự án đường ven sông

Đường ven sông Đồng Nai, dự án kéo dài 5,2 km từ cầu Hóa An đến xã Bình Hòa, được khởi công gần 3 năm trước với tổng kinh phí 1.300 tỷ đồng. Trong quá trình giải phóng mặt bằng, biệt thự cổ Đốc Phủ Võ Hà Thanh, thường được gọi là "nhà lầu ông Phủ", đã trở thành tâm điểm của cuộc tranh luận giữa mục tiêu phát triển và bảo tồn di sản.

Biệt thự cổ được xây dựng năm 1922, hoàn thành hai năm sau đó, mang kiến trúc đặc trưng của Pháp. Công trình từng là điểm nhấn của vùng, điểm đến du lịch trên tuyến du lịch sông Đồng Nai. Người dân lưu giữ câu chuyện trận lụt năm Thìn (1952), nơi đây từng là nơi trú ẩn của hơn 100 người thoát khỏi dòng nước lũ dữ.

Biệt thự cổ Người đẹp Tây Đô đứng trước nguy cơ xóa sổ vì dự án đường ven sông

Hiện tại, ngôi nhà do cháu của Đốc phủ Thanh sinh sống và gìn giữ. Tuy nhiên, hơn 2/3 diện tích căn nhà nằm trong phạm vi dự án, đối mặt với nguy cơ phá bỏ. Người chủ nhà bày tỏ nguyện vọng giữ lại di sản lịch sử này.

Ông Trần Quang Toại, Chủ tịch Hội khoa học Lịch sử tỉnh Đồng Nai, khẳng định ngôi nhà có ý nghĩa đặc biệt về lịch sử và văn hóa, được xây dựng cùng thời với Tòa bố hành chính Biên Hòa vào đầu thế kỷ 20. Toàn bộ vật liệu xây dựng đều được nhập từ Pháp. Đặc biệt, biệt thự từng là phim trường của bộ phim Người đẹp Tây Đô nổi tiếng của đạo diễn Lê Cung Bắc.

Ông Toại nhấn mạnh, nếu bảo tồn được ngôi biệt thự cổ, địa phương sẽ tạo nên sự kết nối chặt chẽ về văn hóa, lịch sử giữa ngôi biệt thự với các công trình cổ khác ven sông Đồng Nai.

Trước nguy cơ công trình bị xóa sổ, UBND tỉnh Đồng Nai đã lập đoàn kiểm tra thực tế ngôi nhà cổ vào ngày 20/9. Sau khi ghi nhận nguyện vọng của chủ nhà, Sở Xây dựng sẽ tổng hợp ý kiến các sở ban ngành để trình UBND tỉnh Đồng Nai xem xét, quyết định.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn đưa ra hai phương án để giữ lại ngôi biệt thự cổ. Thứ nhất, di dời biệt thự vào bên trong và dành quỹ đất biến thành điểm đến văn hóa, du lịch. Thứ hai, nắn lại tuyến đường lấn ra sông một chút để bảo toàn ngôi nhà.

Ông Sơn nhấn mạnh ý nghĩa của việc bảo tồn di sản này trong quá trình phát triển đô thị hướng sông Đồng Nai, tạo nên một cảnh quan hấp dẫn và mở ra tiềm năng lâu dài cho Biên Hòa.

Cuộc tranh luận về số phận biệt thự cổ vẫn đang diễn ra, bộc lộ hai luồng quan điểm: bảo tồn di sản lịch sử và phát triển hạ tầng hiện đại. UBND tỉnh Đồng Nai sẽ sớm đưa ra quyết định sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các yếu tố liên quan.