C.V. Raman: Nhà khoa học lỗi lạc của Ấn Độ và cha đẻ của Hiệu ứng Raman

Chandrasekhara Venkata Raman, được biết đến nhiều hơn với cái tên C.V. Raman, không chỉ là một trong những nhà vật lý lừng danh nhất của Ấn Độ mà còn là một người truyền cảm hứng cho các nhà khoa học trên khắp thế giới. Khám phá đột phá của ông về Hiệu ứng Raman đã mang về cho ông giải Nobel Vật lý năm 1930, đánh dấu lần đầu tiên một nhà khoa học Ấn Độ nhận được giải thưởng đáng kính này. Quyết định trở về Ấn Độ của ông đã có tác động lâu dài đến sự phát triển khoa học của quốc gia Nam Á này.

C.V. Raman: Nhà khoa học lỗi lạc của Ấn Độ và cha đẻ của Hiệu ứng Raman

Sinh ra tại thành phố Tiruchirappalli, bang Tamil Nadu vào năm 1888, Raman bộc lộ năng khiếu khoa học từ rất sớm. Cha của ông, một giảng viên Toán học và Vật lý, đã nuôi dưỡng niềm đam mê học thuật của con trai mình. Raman hoàn thành bằng cử nhân ở tuổi 16 và bằng thạc sĩ ở tuổi 18 tại Presidency College ở Madras (nay là thành phố Chennai).

Sau khi lấy bằng thạc sĩ, Raman bắt đầu sự nghiệp trong Bộ Tài chính của chính phủ Ấn Độ. Tuy nhiên, niềm đam mê khoa học của ông vẫn không ngừng thôi thúc. Ông thường tiến hành các thí nghiệm vào các buổi tối tại Hiệp hội Nuôi dưỡng Khoa học Ấn Độ (IACS).

C.V. Raman: Nhà khoa học lỗi lạc của Ấn Độ và cha đẻ của Hiệu ứng Raman

Bước ngoặt trong sự nghiệp của Raman đến vào năm 1917 khi ông được bổ nhiệm làm giáo sư Vật lý tại Đại học Calcutta. Tại đây, ông và các sinh viên của mình đã bắt đầu khám phá sự tán xạ ánh sáng, một hiện tượng sau này dẫn đến thành tựu nổi tiếng nhất của ông.

Năm 1928, Raman và học trò K.S. Krishnan đã quan sát thấy một dạng tán xạ ánh sáng mới, chứng tỏ rằng các photon có thể trao đổi năng lượng với các phân tử của một chất liệu trong suốt. Khám phá này, sau này được gọi là Hiệu ứng Raman, đã mang lại một phương pháp mới để nghiên cứu các dạng dao động của các phân tử.

C.V. Raman: Nhà khoa học lỗi lạc của Ấn Độ và cha đẻ của Hiệu ứng Raman

Tầm quan trọng của công trình này nhanh chóng được công nhận, dẫn đến việc Raman được trao giải Nobel Vật lý năm 1930. Giải thưởng này không chỉ đưa khoa học Ấn Độ lên bản đồ thế giới mà còn khẳng định tiềm năng của các nhà nghiên cứu Ấn Độ trong việc có những đóng góp mang tính đột phá.

Sự công nhận của Raman đã mang lại cho ông nhiều cơ hội hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, ông quyết tâm trở về Ấn Độ để cống hiến cho sự phát triển khoa học của đất nước mình.

Khi trở về Ấn Độ, Raman đảm nhận vai trò giám đốc người Ấn Độ đầu tiên của Viện Khoa học Ấn Độ (IISc) vào năm 1933. Ông đã hồi sinh viện nghiên cứu này, thành lập khoa Vật lý đẳng cấp thế giới và hướng dẫn nhiều sinh viên sau này trở thành nhà khoa học lỗi lạc.

Sau khi nghỉ hưu tại IISc, Raman thành lập Viện Nghiên cứu Raman vào năm 1948. Tại đây, ông tiếp tục nghiên cứu về quang học, vật lý của tinh thể và dao động âm thanh. Viện nhanh chóng trở thành một trung tâm nghiên cứu khoa học tiên tiến, thu hút các nhà nghiên cứu tài năng trên khắp Ấn Độ.

Những đóng góp của Raman đã được ghi nhận bằng nhiều giải thưởng và danh hiệu. Ngoài giải Nobel, ông còn nhận được Bharat Ratna, giải thưởng dân sự cao nhất của Ấn Độ, vào năm 1954. Ông cũng được bầu vào nhiều hiệp hội khoa học có uy tín, bao gồm cả Hiệp hội Hoàng gia London.

Raman đã truyền cảm hứng cho các thế hệ nhà khoa học Ấn Độ và đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập nền tảng vững chắc cho sự phát triển khoa học của đất nước. Khám phá đột phá của ông về Hiệu ứng Raman vẫn tiếp tục được nghiên cứu cho đến ngày nay, tạo thành nền tảng cho những tiến bộ mới trong vật lý và khoa học vật liệu.