Cảnh báo: 20% Cử nhân Tốt nghiệp Làm Công việc Dưới Trình độ Đào tạo

Nghiên cứu mới cho thấy khoảng 20% cử nhân tốt nghiệp phải làm những công việc không phù hợp với trình độ đào tạo của mình do nhiều nguyên nhân, bao gồm định hướng nghề nghiệp sai lầm, thiếu kỹ năng cần thiết và cạnh tranh thị trường.

Cảnh báo: 20% Cử nhân Tốt nghiệp Làm Công việc Dưới Trình độ Đào tạo

L.T.H., một cử nhân ngành Quản trị Khách sạn, đã trải nghiệm một trường hợp như vậy. Sau khi thực tập tại một khách sạn ở Phú Quốc, cô nhận ra rằng công việc này không phù hợp với mình. Tuy nhiên, vì tiếc thời gian và tiền bạc đã bỏ ra cho việc học, cô vẫn tìm kiếm một công việc liên quan đến ngành.

Cảnh báo: 20% Cử nhân Tốt nghiệp Làm Công việc Dưới Trình độ Đào tạo

"Tôi đã cố gắng tìm một công việc quản lý nhưng không thành công vì tôi không có kinh nghiệm và chỉ biết tiếng Việt," cô chia sẻ. "Cuối cùng, tôi phải chấp nhận một công việc có mức lương thấp hơn và nặng nhọc hơn."

Một người bạn của cô cũng đang làm tài xế xe ôm công nghệ mặc dù có bằng cử nhân ngành Quản trị Kinh doanh. Anh này chỉ có thể tìm được việc ở các công ty nhỏ với mức lương thấp. Quá chán nản, anh đã quyết định chuyển nghề.

Cảnh báo: 20% Cử nhân Tốt nghiệp Làm Công việc Dưới Trình độ Đào tạo

"Tôi thấy những kiến thức đã học không thể áp dụng vào công việc đang làm," H. chia sẻ. "Thu nhập cũng không đủ chi trả cho cuộc sống nên tôi đã quyết định rẽ hướng."

Theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục Nghề nghiệp TPHCM, một nguyên nhân khác khiến sinh viên tốt nghiệp khó tìm việc làm là do thiếu kỹ năng cần thiết.

"Phần lớn sinh viên vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm phù hợp và ổn định," ông Tuấn cho biết. "Họ thường chưa định hướng đúng, chọn ngành học không phù hợp với năng lực, sở trường và xu hướng phát triển thị trường lao động."

Ông Tuấn nhấn mạnh rằng chỉ có 50% trong số sinh viên tìm được việc làm có được công việc phù hợp với năng lực và phát triển tốt. Số còn lại vẫn phải làm việc trái ngành nghề, thu nhập thấp hoặc việc làm chưa thật sự ổn định.

Cạnh tranh thị trường cũng là một yếu tố khiến nhiều cử nhân tốt nghiệp phải làm những công việc dưới trình độ đào tạo của mình. Hiện nay, các trường đại học và cao đẳng đang tuyển sinh số lượng lớn theo thị hiếu xã hội đối với các nhóm ngành kinh tế, tài chính, khoa học, xã hội và y dược.

Tuy nhiên, việc đào tạo chưa được đầu tư đảm bảo đúng yêu cầu chất lượng chuyên ngành nên sản phẩm đầu ra không được doanh nghiệp đánh giá cao khi tuyển dụng. Kết quả là, thị trường lao động vừa thừa vừa thiếu.

"Thực trạng của nguồn nhân lực hiện nay chính là vừa thừa, vừa thiếu," ông Tuấn cho hay. "Thực tế, nhân lực đang dư thừa ở các nhóm ngành kỹ thuật công nghệ và khoa học tự nhiên mà lại thiếu ở nhóm ngành cơ khí, công nghệ thông tin - truyền thông, công nghệ nông - lâm,…"

Để khắc phục tình trạng này, ông Tuấn đề xuất sinh viên cần am hiểu về thị trường và pháp luật để chọn đúng ngành, đồng thời cần rèn luyện kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và sử dụng ngoại ngữ. Các đơn vị quản lý và đào tạo cũng cần hoàn thiện phân tích và dự báo cung - cầu nhân lực, đồng thời đưa chương trình giáo dục định hướng nghề nghiệp sớm vào trường trung học phổ thông.