Cảnh báo từ Malaysia: Tăng thuế thuốc lá có thể dẫn tới bùng nổ thuốc lá lậu, gây thiệt hại lớn cho Chính phủ và xã hội

Malaysia đã phải trả giá đắt cho quyết định tăng mạnh thuế thuốc lá đột ngột. Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu và Thông tin Dữ liệu Đo lường Malaysia cảnh báo rằng việc tăng thuế thuốc lá quá cao có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng bao gồm mất thu lớn, gia tăng thuốc lá lậu, đe dọa sức khỏe cộng đồng và gây áp lực lên chi phí chăm sóc sức khỏe của Chính phủ.

Cảnh báo từ Malaysia: Tăng thuế thuốc lá có thể dẫn tới bùng nổ thuốc lá lậu, gây thiệt hại lớn cho Chính phủ và xã hội

Gần đây, Malaysia đã trở thành một điểm nóng cho cuộc tranh luận về chính sách thuế thuốc lá. Chính phủ Malaysia đã tăng mạnh thuế thuốc lá trong giai đoạn 2014-2015, với kỳ vọng giảm tiêu thụ thuốc lá. Tuy nhiên, thực tế lại trái ngược với mong đợi.

Cảnh báo từ Malaysia: Tăng thuế thuốc lá có thể dẫn tới bùng nổ thuốc lá lậu, gây thiệt hại lớn cho Chính phủ và xã hội

Theo ông Pankajkumar, Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu và Thông tin Dữ liệu Đo lường Malaysia, việc tăng thuế thuốc lá của Chính phủ Malaysia đã gây ra một loạt hậu quả tiêu cực. Ông cho biết, Chính phủ đã mất khoảng 5 tỷ ringgit tiền thuế do sự gia tăng của thuốc lá lậu sau khi thuế tăng quá cao.

Ông Pankajkumar cũng nhấn mạnh rằng việc tăng thuế thuốc lá đã dẫn đến sự gia tăng đáng kể thị phần của thuốc lá lậu. Vào cuối năm 2020, gần 2/3 tổng số thuốc lá bán ở Malaysia là hàng nhập lậu. Điều này không chỉ làm Chính phủ mất nguồn thu mới khiến khó khăn hơn trong việc chi trả cho các dịch vụ công mà còn gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng.

Thuốc lá lậu thường không được kiểm soát về hàm lượng tar và nicotine, gây nguy cơ cao hơn đối với sức khỏe người tiêu dùng. Ngoài ra, việc buôn bán thuốc lá lậu cũng dẫn đến tăng chi phí chăm sóc sức khỏe của Chính phủ.

Ông Pankajkumar cho biết thêm rằng, việc tăng thuế đột ngột còn dẫn đến đóng cửa các nhà máy sản xuất thuốc lá, mất việc làm và sự phụ thuộc vào thuốc lá nhập khẩu. "Chúng tôi phải nhập khẩu thuốc lá từ nước khác để tiêu dùng", ông nói.

Những hậu quả tiêu cực của việc tăng thuế thuốc lá ở Malaysia là một lời cảnh báo cho Việt Nam, quốc gia cũng đang cân nhắc tăng thuế loại sản phẩm này. Đối mặt với các tác động tiêu cực có thể xảy ra, bao gồm mất thu, tăng buôn lậu, đe dọa sức khỏe cộng đồng và áp lực lên chi phí chăm sóc sức khỏe, Việt Nam cần thận trọng cân nhắc các đề xuất tăng thuế thuốc lá.

Thay vì tăng cao và đột ngột, Việt Nam nên áp dụng cách tiếp cận cân bằng hơn với mức tăng thuế vừa phải và lộ trình phù hợp. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp và các bên liên quan có thời gian điều chỉnh hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh, đồng thời giảm thiểu cơ hội cho buôn lậu thuốc lá tăng mạnh.

Sự cân nhắc thận trọng này sẽ giúp Việt Nam tránh được những hậu quả nghiêm trọng mà Malaysia đã phải đối mặt và đảm bảo rằng các chính sách thuế thuốc lá hiệu quả trong việc giảm tiêu thụ thuốc lá, cải thiện sức khỏe cộng đồng và tạo ra nguồn thu ổn định cho Chính phủ.