Từ một gốc bơ mọc hoang, ông Nguyễn Văn Dậu đã tình cờ tạo ra giống bơ 034 độc đáo, trở thành đặc sản nổi tiếng của Lâm Đồng. Sau hơn ba thập kỷ, giống bơ này đã được nhân rộng trên khắp vùng Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và được người tiêu dùng ưa chuộng nhờ hương vị thơm ngon, năng suất vượt trội.
Năm 1991, khi mua lại một mảnh vườn ở thị trấn Lộc Thắng, huyện Bảo Lâm, ông Nguyễn Văn Dậu bất ngờ phát hiện một gốc bơ mọc hoang dại trong góc vườn. Dù chỉ cao khoảng 3m với đường kính thân chỉ 10cm, ông Dậu vẫn giữ lại cây bơ này trồng cho vui vì nghĩ đó là giống bơ thông thường.
Khoảng hai năm sau, cây bơ này bắt đầu ra hoa, kết quả. Điều đặc biệt là trái bơ dài, thon, không giống với bất kỳ giống bơ nào mà ông Dậu từng biết. Khi thu hoạch và thưởng thức, ông Dậu nhận ra hương vị thơm ngon và béo ngậy khác biệt của những trái bơ dài này.
Năm 2009, những trái bơ kỳ lạ của ông Dậu được chọn đi dự thi tại Hội thi cây bơ năng suất cao, chất lượng tốt do Trung tâm Nghiên cứu và Chuyển giao kỹ thuật cây công nghiệp, cây ăn quả Lâm Đồng tổ chức. Tại cuộc thi, những quả bơ này được đánh mã số 034/09. Kết thúc cuộc thi, chúng đạt giải nhì và được đặt tên chính thức là bơ 034.
Ngày 8/10/2010, Sở NN&PTNT tỉnh Lâm Đồng chính thức công nhận cây bơ 034 của gia đình ông Dậu là cây đầu dòng. Đây là cột mốc đánh dấu sự ra đời của giống bơ đặc sản mới cho vùng Lâm Đồng nói riêng và Tây Nguyên nói chung.
Từ gốc bơ đầu dòng, gia đình ông Dậu đã nhân rộng sản xuất lên đến 5ha. Năm 2023, gia đình ông dự kiến thu hoạch khoảng 80 tấn bơ chính vụ và gần 10 tấn bơ trái vụ. Ngoài ra, gia đình ông còn sản xuất và cung cấp ra thị trường 4.000 cây giống bơ ghép.
Giống bơ 034 đã tạo ra giá trị kinh tế đáng kể cho gia đình ông Dậu và người dân trong vùng. Với năng suất cao, 100-200kg quả/cây, bơ 034 mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người nông dân. Cơm bơ màu vàng đẹp, ăn ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng.
Bơ 034 có nhiều đặc điểm vượt trội so với các giống bơ khác. Cây có khả năng sinh trưởng mạnh, thích hợp với nhiều loại đất, dễ chăm sóc. Quả bơ dài, thon, có trọng lượng trung bình từ 500-700g. Thịt bơ vàng, dẻo, hương vị thơm ngon, béo ngậy.
Với những ưu điểm nổi bật của mình, bơ 034 ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng. Sở NN&PTNT tỉnh Lâm Đồng khuyến khích phát triển sản xuất giống cây trồng này tại các vùng có điều kiện phù hợp về đất đai, khí hậu. Bên cạnh giá trị kinh tế, bơ 034 còn có tác dụng tăng hiệu quả sản xuất và làm cây bóng mát, tạo cảnh quan cho vườn cà phê.
Hiện nay, giống bơ 034 đã trở thành đặc sản của Lâm Đồng. Gia đình ông Nguyễn Văn Dậu tiếp tục duy trì và phát triển cây bơ đầu dòng, đồng thời hỗ trợ người dân nhân rộng giống bơ này. Với nỗ lực của ông Dậu và các hộ nông dân, bơ 034 sẽ tiếp tục góp phần làm giàu cho vùng đất Tây Nguyên và khẳng định vị thế của Lâm Đồng trên bản đồ nông nghiệp Việt Nam.