Cơn bão bằng giỏi, xuất sắc: Thực trạng đáng báo động và giải pháp cho tương lai giáo dục

Số lượng sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc gia tăng mạnh mẽ tại nhiều trường đại học đang đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng đào tạo và năng lực thực sự của người học. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ thực trạng này và đưa ra những giải pháp thiết thực để đảm bảo giá trị thực của tấm bằng đại học.

Cơn bão bằng giỏi, xuất sắc: Thực trạng đáng báo động và giải pháp cho tương lai giáo dục

Trong những năm gần đây, nhiều trường đại học tại Việt Nam chứng kiến sự gia tăng đáng kể số lượng sinh viên tốt nghiệp đạt loại giỏi và xuất sắc. Thực trạng này đã dấy lên nhiều mối quan ngại về tính nghiêm ngặt của quá trình đánh giá và mối liên hệ thực sự giữa bằng cấp với năng lực của người học.

Theo PGS Nguyễn Xuân Hoàn, Hiệu trưởng Trường ĐH Công Thương TP.HCM, một tấm bằng giỏi hay xuất sắc cần phải đạt được dựa trên những tiêu chuẩn khắt khe. Ông bày tỏ sự e ngại về thực tế ngày càng nhiều bằng tốt nghiệp đại học loại giỏi, xuất sắc khiến cho giá trị thực của tấm bằng bị giảm sút.

Cơn bão bằng giỏi, xuất sắc: Thực trạng đáng báo động và giải pháp cho tương lai giáo dục

Để giải quyết thực trạng này, PGS Đỗ Văn Dũng, nguyên Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, nhấn mạnh nhu cầu đổi mới cách kiểm tra, đánh giá sinh viên. Phương pháp đánh giá theo tiểu luận và trắc nghiệm đã bộc lộ nhiều hạn chế, không phản ánh đúng năng lực thực sự của sinh viên.

PGS Đỗ Văn Dũng đề xuất chuyển sang phương pháp đánh giá vấn đáp để kiểm tra trực tiếp khả năng tư duy, ứng dụng kiến thức của sinh viên. Ngoài ra, cần tổ chức đào tạo và tập huấn cho giảng viên về các phương pháp đánh giá mới, đặc biệt trong bối cảnh sự phát triển của ChatGPT.

PGS Nguyễn Xuân Hoàn cho rằng doanh nghiệp chính là "thước đo" khách quan nhất cho chất lượng đào tạo. Khi doanh nghiệp nhận thấy sinh viên có bằng giỏi, xuất sắc nhưng năng lực làm việc không đạt kỳ vọng, họ sẽ đánh giá thấp chất lượng đào tạo của trường đó.

Sự xuất hiện tràn lan của bằng giỏi, xuất sắc sẽ dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng. Đầu tiên là sự bất công trong tuyển dụng, khi các trường đại học đánh giá sinh viên theo cách khác nhau. Thứ hai, sinh viên sẽ trở nên chủ quan, không học tập thực chất khi được đánh giá dễ dãi.

Giải quyết thực trạng bằng cấp tràn lan đòi hỏi sự vào cuộc của nhiều bên liên quan. Các trường đại học cần nâng cao tiêu chuẩn đánh giá và đổi mới phương pháp kiểm tra. Giảng viên cần nghiêm túc trong quá trình chấm điểm và phát hiện gian lận. Doanh nghiệp cần chia sẻ những đánh giá thực tế về năng lực của sinh viên với các trường đại học.

Tấm bằng đại học là một minh chứng cho kiến thức và năng lực của người học. Vì vậy, việc bảo vệ giá trị thực của bằng đại học là vô cùng quan trọng. Cần sự chung tay của tất cả các bên liên quan để đảm bảo rằng bằng tốt nghiệp không chỉ là một tờ giấy mà thực sự phản ánh trình độ và năng lực của sinh viên.