Hội thảo góp ý Luật Công đoàn (sửa đổi) tại TPHCM đã nổi lên vấn đề ủy quyền cho công đoàn bảo vệ quyền lợi người lao động. Đặc biệt là tại những doanh nghiệp có đông đảo nhân viên, thủ tục ủy quyền phức tạp đang cản trở công đoàn thực hiện nhiệm vụ của mình.
Công đoàn và bài toán ủy quyền: Vướng mắc tại đơn vị đông người lao động
Trong bối cảnh Quốc hội chuẩn bị thông qua Luật Công đoàn (sửa đổi), Đoàn Đại biểu Quốc hội TPHCM đã tổ chức hội thảo để ghi nhận ý kiến đóng góp. Hội thảo tập trung vào việc hoàn thiện các quy định pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của công đoàn, đặc biệt là trong việc đại diện và bảo vệ quyền lợi cho người lao động.
Một trong những vấn đề nổi lên tại hội thảo là thủ tục ủy quyền cho công đoàn khi đại diện cho người lao động nộp đơn khởi kiện doanh nghiệp ra tòa. Theo quy định hiện hành, công đoàn phải thu thập ủy quyền của tất cả đoàn viên mới có thể tiến hành thủ tục này.
Công đoàn và bài toán ủy quyền: Vướng mắc tại đơn vị đông người lao động
Ông Phạm Chí Tâm, Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TPHCM cho rằng, việc này rất khó khăn đối với các doanh nghiệp đông đảo nhân viên. Tại những đơn vị có hàng ngàn người lao động, việc thu thập đủ ủy quyền gần như là bất khả thi.
Liên quan đến vấn đề này, nhiều đại biểu đã đề xuất quy định công đoàn là đại diện đương nhiên cho người lao động. Bởi người lao động là đoàn viên công đoàn, tức là thành viên của tổ chức công đoàn. Do đó, công đoàn có quyền đại diện đương nhiên để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ trước tòa mà không cần làm thủ tục ủy quyền.
Công đoàn và bài toán ủy quyền: Vướng mắc tại đơn vị đông người lao động
Đại diện LĐLĐ huyện Nhà Bè dẫn chứng trường hợp của một siêu thị trên địa bàn nợ bảo hiểm xã hội của nhân viên lên tới 29 tháng. Hiện nay, nhiều nhân viên đã nghỉ việc và đi làm ở nơi khác, gây khó khăn cho công đoàn trong việc thu thập ủy quyền để khởi kiện doanh nghiệp.
Ngoài vấn đề ủy quyền, hội thảo còn đề cập đến tình trạng thiếu hụt cán bộ công đoàn tại cấp cơ sở (phường, xã, thị trấn). Hiện nay, hệ thống chuyên trách của công đoàn chỉ đến cấp quận, huyện, trong khi cấp cơ sở chưa có cán bộ công đoàn chuyên trách.
Công đoàn và bài toán ủy quyền: Vướng mắc tại đơn vị đông người lao động
ĐBQH Trần Kim Yến cho rằng, đây là nguyên nhân khiến công đoàn khó tiếp cận và hỗ trợ người lao động tại địa phương. Việc tăng cường cán bộ công đoàn tại cơ sở sẽ giúp công đoàn thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình.
Ông Đàm Trung Hiếu (Công đoàn cơ sở Ban Quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp Thành phố) đề xuất quy định đơn vị, doanh nghiệp có trên 1.000 đoàn viên phải bố trí cán bộ công đoàn chuyên trách.
Theo ông Hiếu, cán bộ công đoàn chuyên trách sẽ có tiếng nói mạnh mẽ hơn trong việc đàm phán lương và phúc lợi với chủ sử dụng lao động, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người lao động một cách hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, đại biểu LĐLĐ quận, huyện cũng cho biết, cán bộ công đoàn cơ sở hiện nay do chủ doanh nghiệp trả lương, dẫn đến việc họ khó có thể mạnh mẽ phản đối ý kiến của chủ doanh nghiệp.
Đại biểu này đề xuất cần có quy định về nguồn kinh phí hỗ trợ cho cán bộ công đoàn cơ sở để đảm bảo tính độc lập và quyền tự chủ của tổ chức công đoàn.
Ông Phạm Chí Tâm nhấn mạnh sự cần thiết của một mạng lưới lực lượng lao động phi chính thức. Trong bối cảnh nhiều người lao động chính thức chuyển sang khu vực phi chính thức, cần có các quy định để tập trung lực lượng này vào các tổ chức nghiệp đoàn, nhằm bảo vệ quyền lợi cho họ.
Các đại biểu cũng đề cập đến vấn đề bất cập trong chế độ đãi ngộ cán bộ công đoàn tại các cơ quan, đoàn thể. Mức trợ cấp cho cán bộ công đoàn hiện nay còn quá thấp so với các vị trí lãnh đạo đoàn thể khác.
ĐBQH Trần Hoàng Ngân đề nghị đưa các nội dung liên quan đến quyền lợi của cán bộ công đoàn vào luật để bảo vệ quyền lợi của họ một cách toàn diện và hiệu quả hơn.
Việc hoàn thiện Luật Công đoàn (sửa đổi) sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của công đoàn, củng cố vai trò của công đoàn trong việc đại diện và bảo vệ quyền lợi cho người lao động. Đồng thời, tạo ra môi trường lao động lành mạnh, công bằng và phát triển bền vững.