Tỉnh Hải Dương nằm ở trung tâm đồng bằng sông Hồng không có biển, vậy tại sao lại có tên gọi có chữ "Hải"? Hãy cùng lật mở những thông tin thú vị xung quanh tên gọi độc đáo này.
Đất liền mà gọi là biển: Giải mã tên gọi đặc biệt của tỉnh Hải Dương
Tỉnh Hải Dương là một tỉnh nằm trong vùng đồng bằng Bắc Bộ của Việt Nam, không giáp với bất kỳ vùng biển nào. Tuy nhiên, cái tên "Hải Dương" lại khiến nhiều người lầm tưởng đây là một tỉnh ven biển. Thực tế, tên gọi này bắt nguồn từ ý nghĩa sâu sắc của tiếng Hán.
Theo nghĩa Hán Việt, "Hải" có nghĩa là biển, còn "Dương" có nghĩa là ánh sáng, ánh mặt trời. Như vậy, Hải Dương mang hàm nghĩa là "ánh mặt trời biển Đông". Tên gọi này thể hiện mong ước của người xưa về một vùng đất trù phú, ấm áp được mặt trời chiếu sáng. Ngoài ra, Hải Dương còn có thể được hiểu là ánh sáng từ miền duyên hải (phía Đông) chiếu về, do tỉnh này nằm ở phía Đông kinh thành Thăng Long.
Hải Dương nằm ở trung tâm vùng châu thổ sông Hồng, được bao bọc bởi 6 tỉnh, thành phố khác nhau. Phía Bắc giáp Bắc Giang, phía Đông giáp Quảng Ninh và Hải Phòng, phía Tây giáp Bắc Ninh và Hưng Yên, phía Nam giáp Thái Bình. Vị trí địa lý thuận lợi này giúp Hải Dương trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa và giao lưu của khu vực.
Địa hình Hải Dương gồm hai phần chính là đồi núi và đồng bằng. Phần đồi núi có độ dốc vừa phải, phù hợp với việc phát triển các loại cây ăn quả, cây lấy gỗ và cây nông nghiệp ngắn ngày. Phần đồng bằng được phù sa sông Thái Bình bồi đắp, thích hợp với việc trồng các loại cây canh tác nhiều vụ trong năm.
Khí hậu Hải Dương mang đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với hai mùa rõ rệt là mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm. Nhiệt độ trung bình năm khoảng 23 độ C, lượng mưa trung bình hàng năm khoảng 1.600 mm.
Tên gọi Hải Dương chính thức xuất hiện từ năm 1469, khi vua Lê Thánh Tông cho định bản đồ trong nước thành 12 thừa tuyên, trong đó đạo thừa tuyên Nam Sách đổi thành thừa tuyên Hải Dương. Đến năm 1831, trong cuộc cải cách hành chính của vua Minh Mạng, tỉnh Hải Dương được thành lập,标志着 "tỉnh Hải Dương" chính thức ra đời.
Năm 1968, Hải Dương sáp nhập với tỉnh Hưng Yên để thành tỉnh Hải Hưng. Đến năm 1996, Quốc hội khóa IX ra nghị quyết chia tỉnh Hải Hưng để tái lập thành tỉnh Hải Dương và Hưng Yên như ngày nay.
Hải Dương là quê hương của nhiều danh nhân nổi tiếng, trong đó có "Lưỡng quốc Trạng nguyên" Mạc Đĩnh Chi, anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi, đại danh y Tuệ Tĩnh, nhà thơ Phạm Sư Mạnh, học giả Đoàn Nhữ Hài,... Trong khi đó, nhà giáo, thầy thuốc, đại quan Chu Văn An lại sinh ra tại Hà Nội.
Hải Dương là một tỉnh có nền kinh tế phát triển đa dạng, với các ngành công nghiệp chủ lực như: sản xuất ô tô, chế biến nông sản, dệt may, sản xuất vật liệu xây dựng,... Bên cạnh đó, Hải Dương còn có thế mạnh về nông nghiệp, với các sản phẩm chủ lực như: gạo, ngô, đậu tương, rau xanh, chăn nuôi gia súc, gia cầm,...
Những năm gần đây, Hải Dương tập trung phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đồng thời đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển du lịch và dịch vụ. Tỉnh đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong phát triển kinh tế, xã hội, góp phần nâng cao đời sống của người dân.