Bộ Công an đã đề xuất bổ sung quy định về việc cho phép phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người vào dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi). Động thái này hướng tới mục tiêu nhân đạo và đáp ứng nhu cầu cấp thiết về mô, bộ phận ghép tạng.
Đề xuất cho phép phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể
Dự thảo Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) do Bộ Công an soạn thảo tập trung vào nhiều đối tượng liên quan đến quản lý, thi hành án hình sự, trong đó có phạm nhân. Dự thảo đề xuất bổ sung một điều mới (Điều 55a) nhằm giải quyết trường hợp phạm nhân có nguyện vọng hiến tặng mô, một phần bộ phận cơ thể người.
Nếu phạm nhân có nguyện vọng hiến tặng, cơ sở giam giữ sẽ phối hợp với Sở Y tế trên địa bàn xác định cơ sở y tế có đủ điều kiện thực hiện lấy mô, bộ phận cơ thể người. Sau đó, thủ trưởng cơ sở giam giữ sẽ báo cáo cơ quan quản lý thi hành án hình sự Bộ Công an hoặc Bộ Quốc phòng để xem xét, quyết định trong vòng 5 ngày.
Cơ quan quản lý thi hành án hình sự có 5 ngày để trả lời bằng văn bản về việc đồng ý hoặc không đồng ý với nguyện vọng hiến tặng của phạm nhân. Nếu không đồng ý, phải nêu rõ lý do.
Cơ sở y tế có đủ điều kiện sẽ phối hợp với cơ sở giam giữ thực hiện các trình tự, thủ tục, chế độ, chính sách đối với phạm nhân hiến tặng mô, một phần bộ phận cơ thể theo quy định pháp luật. Cơ sở y tế cũng có trách nhiệm xác nhận việc phục hồi sức khỏe của phạm nhân sau khi hiến tặng và thông báo cho cơ sở giam giữ để đưa phạm nhân trở lại tiếp tục chấp hành án.
Đề xuất cho phép phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người thể hiện tinh thần nhân đạo và trách nhiệm với cộng đồng. Mặc dù phạm nhân đã vi phạm pháp luật, nhưng họ vẫn có thể đóng góp cho xã hội bằng cách cứu giúp những người cần được ghép tạng. Hơn nữa, việc hiến tặng có thể giúp phạm nhân ý thức rõ hơn về giá trị của cuộc sống và động lực hoàn lương.
Ngoài ý nghĩa nhân đạo, việc cho phép phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người cũng có thể góp phần giảm thiểu số lượng tù nhân. Trong trường hợp phạm nhân tham gia hiến tặng thường xuyên và có thái độ cải tạo tốt, cơ quan quản lý thi hành án hình sự có thể xem xét giảm nhẹ hình phạt hoặc đặc xá theo quy định pháp luật.
Đề xuất sửa đổi này cũng gửi đi thông điệp về một xã hội bao dung và nhân văn. Thay vì tiếp tục kỳ thị, xã hội có thể tạo cơ hội cho những người từng phạm sai lầm sửa chữa lỗi lầm và đóng góp cho cộng đồng. Việc chấp nhận và hỗ trợ phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người không chỉ lợi ích cho người nhận mà còn thúc đẩy hòa nhập xã hội.
Tại Việt Nam, nhu cầu ghép tạng là rất lớn nhưng nguồn cung lại thiếu hụt nghiêm trọng. Việc cho phép phạm nhân hiến tặng có thể giúp gia tăng nguồn tạng, cứu sống nhiều người bệnh và giảm gánh nặng cho gia đình, xã hội.
Đề xuất bổ sung quy định về việc cho phép phạm nhân hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người là một bước tiến quan trọng trong cải cách luật pháp và thực hiện chủ trương nhân đạo của Đảng và Nhà nước. Đề xuất này không chỉ có ý nghĩa nhân đạo mà còn mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho xã hội, đồng thời góp phần xây dựng một xã hội công bằng, văn minh, tiến bộ.