Dự thảo Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2025: Bỏ cộng điểm học nghề gây tranh cãi

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư ban hành Quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo là không còn quy định về cộng điểm học nghề trong xét tốt nghiệp THPT, gây ra nhiều tranh cãi.

Dự thảo Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2025: Bỏ cộng điểm học nghề gây tranh cãi

Bộ GD-ĐT hiện đang lấy ý kiến về dự thảo Quy chế thi tốt nghiệp THPT năm 2025, trong đó có điểm mới đáng chú ý là đề xuất bỏ quy định cộng điểm học nghề trong xét tốt nghiệp. Theo đó, học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông và học viên giáo dục thường xuyên (GDTX) đạt hạnh kiểm tốt, có Giấy chứng nhận nghề cấp trong thời gian học THPT sẽ không còn được cộng điểm khuyến khích như quy định trước đây.

Động thái này đã nhận được phản ứng trái chiều từ các chuyên gia giáo dục. Một số ý kiến băn khoăn rằng việc bỏ cộng điểm học nghề có thể đi ngược hướng khuyến khích phân luồng, giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, đa số các chuyên gia đồng tình với đề xuất này, cho rằng nó phù hợp với mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018.

TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD-ĐT, cho rằng việc học sinh học nghề phổ thông hiện nay không phải vì mục tiêu phân luồng, hướng nghiệp để tiếp cận sớm với các nghề, mà chủ yếu nhằm mục đích được cộng điểm khi xét tốt nghiệp THPT. Vì vậy, việc học nghề của học sinh không đạt hiệu quả như mong muốn. Theo ông Vinh, bỏ việc cộng điểm trong xét tốt nghiệp THPT là một hướng đi đúng đắn.

TS Vinh nhấn mạnh sự thiếu logic trong việc cộng điểm nghề trong xét tốt nghiệp THPT. Theo ông, việc tổ chức dạy nghề phổ thông không mang lại nhiều giá trị khi trang thiết bị thiếu thốn, giáo viên chỉ dạy khơi khơi, thậm chí không có kỹ năng dạy nghề. Giá trị về kỹ năng nghề để có thể đưa vào học vấn là không có, đồng thời khó đáp ứng yêu cầu thị trường lao động.

Ông Vinh cho rằng nếu muốn tổ chức hay cộng điểm nghề, cần có chương trình theo tiêu chuẩn kỹ năng nghề. Còn nếu không, chỉ mất thời gian và lãng phí. Theo ông, các nước trên thế giới đã bỏ mô hình hướng nghiệp kiểu này từ lâu, và Việt Nam nên thay thế bằng các hoạt động tư vấn hướng nghiệp có ý nghĩa hơn.

Ở những địa bàn khó khăn, việc bỏ cộng điểm nghề được đánh giá là hợp lý. Thầy Nguyễn Nam Sơn, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Mường Lát, huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa, cho hay Chương trình GDPT 2018 đã không còn 105 tiết nghề phổ thông như chương trình trước đây. Do đó, không có học nghề trong chương trình thì sẽ không có thi chứng chỉ nghề. Việc bỏ cộng điểm trong xét tốt nghiệp THPT là điều dễ hiểu.

Theo thầy Sơn, một số nội dung của chương trình nghề phổ thông đã được tích hợp vào môn Hoạt động trải nghiệm - Hướng nghiệp và Giáo dục địa phương. Trước đây, học sinh Trường THPT Mường Lát thường đăng ký học các nghề như Nghề làm vườn, Nghề điện dân dụng, Tin học văn phòng. Tuy nhiên, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT của trường chưa cao, đặc biệt là trong năm 2023 khi có 1 học sinh trượt tốt nghiệp.

Thầy Sơn cho rằng đôi khi 1,5-2 điểm nghề rất quan trọng, và nhà trường có chút lo lắng về việc tỷ lệ tốt nghiệp có thể thấp hơn khi bỏ cộng điểm nghề. Tuy nhiên, chính sự lo lắng đó sẽ thúc đẩy thầy trò nỗ lực hơn trong dạy học, thay vì trông chờ vào việc cộng điểm nghề.

Việc bỏ cộng điểm học nghề trong xét tốt nghiệp THPT là một động thái gây nhiều tranh cãi. Đa số các chuyên gia đồng tình với đề xuất này, cho rằng nó phù hợp với mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 và thực trạng của giáo dục nghề phổ thông hiện nay. Tuy nhiên, cần có những biện pháp hỗ trợ phù hợp để đảm bảo tỷ lệ tốt nghiệp THPT ở những địa bàn khó khăn không bị ảnh hưởng tiêu cực.