Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam sẽ bao gồm nhiều loại tàu, trong đó chỉ có một loại có thể đạt tốc độ tối đa 320km/h. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại tàu, giá vé và những thách thức về tài chính liên quan đến dự án.

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam được thiết kế để vận hành các loại tàu khác nhau, trong đó chỉ có tàu loại 1, còn gọi là tàu tốc hành, có thể đạt tốc độ tối đa 320km/h. Loại tàu này sẽ chạy liên tục từ Bắc vào Nam và chỉ dừng tại 5 ga chính: Ngọc Hồi (Hà Nội), Vinh (Nghệ An), Đà Nẵng, Nha Trang (Khánh Hòa) và Thủ Thiêm (TP.HCM). Với thời gian chạy dự kiến là 5 giờ 20 phút, tàu tốc hành sẽ kết nối Hà Nội và TP.HCM nhanh hơn đáng kể so với các phương tiện giao thông khác.

Ngoài tàu loại 1, dự án còn bao gồm 2 loại tàu khác:

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

* **Tàu loại 2A và 2B:** Đây là các tàu dừng tại các ga chẵn hoặc lẻ, với vận tốc trung bình từ 200 - 250km/h. Thời gian chạy của các loại tàu này sẽ tương đương nhau, khoảng 6 giờ 6 phút từ Hà Nội vào TP.HCM.

* **Tàu loại 2C:** Loại tàu này sẽ khai thác trên các khu đoạn ngắn hơn, như Hà Nội - Vinh, Hà Nội - Đà Nẵng, TP.HCM - Nha Trang và TP.HCM - Đà Nẵng. Thời gian chạy của tàu 2C sẽ tùy thuộc vào cự ly khai thác của từng khu đoạn.

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

Để đảm bảo độ an toàn và hiệu quả, biểu đồ chạy tàu của đường sắt cao tốc Bắc - Nam sẽ được thiết kế hợp lý. Tàu tốc hành sẽ không phải chạy với tốc độ 320km/h liên tục, thay vào đó, tốc độ sẽ được điều chỉnh theo cự ly giữa các ga để đảm bảo đủ quãng đường tăng tốc và giảm tốc.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam được chia thành nhiều giai đoạn. Trong giai đoạn đầu, dự kiến từ năm 2027 đến 2033, tuyến Ngọc Hồi - Vinh và Nha Trang - Thủ Thiêm sẽ được đưa vào khai thác trước. Tại giai đoạn này, chủ yếu sẽ khai thác tàu loại 2C với tần suất 2 chuyến một chiều/giờ trong khung giờ thấp điểm và 3 chuyến/giờ trong giờ cao điểm.

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

Giá vé của đường sắt cao tốc Bắc - Nam được xác định dựa trên hai nguyên tắc chính: người dân có thể chi trả và đảm bảo tính hấp dẫn để thu hút hành khách. Mức giá vé dự kiến sẽ bằng khoảng 60-70% giá vé máy bay bình quân của hai hãng có thị phần lớn nhất tại Việt Nam.

Để phù hợp với khả năng chi trả của hành khách, giá vé sẽ được chia thành ba mức: hạng nhất, hạng 2 và hạng 3. Theo ước tính, vé hạng nhất chặng Hà Nội - TP.HCM sẽ có giá khoảng 7,34 triệu đồng, vé hạng 2 là 3,05 triệu đồng và vé hạng 3 là 1,83 triệu đồng.

Đường sắt cao tốc Bắc - Nam: Chỉ một loại tàu đạt tốc độ 320km/h

Tàu cao tốc có chi phí vận hành rất lớn, trong đó chi phí bảo trì cơ sở hạ tầng là một khoản đáng kể. Trong giai đoạn đầu khai thác, doanh thu từ vé tàu dự kiến sẽ chỉ đủ bù đắp chi phí vận hành và bảo trì phương tiện. Do đó, Nhà nước sẽ cần hỗ trợ bổ sung kinh phí để chi trả cho hoạt động bảo trì hạ tầng.

Ngoài ra, chi phí thay thế thiết bị và phương tiện trong tương lai cũng là một thách thức lớn đối với doanh nghiệp khai thác. Bộ GTVT ước tính, khoản tiền đầu tư vào thiết bị vận hành đến năm 2060 là 19,88 tỉ USD, trong đó thời gian hoàn vốn dự kiến là 33,61 năm. Tuy nhiên, trong trường hợp doanh thu giảm 10%, dự án có nguy cơ không hoàn vốn cho doanh nghiệp.

Mặc dù phải đối mặt với những thách thức về tài chính, đường sắt cao tốc Bắc - Nam được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho đất nước, bao gồm:

* Tiết kiệm thời gian đi lại

* Tăng cường phát triển kinh tế tại các địa phương dọc tuyến

* Thúc đẩy du lịch và đô thị hóa

* Phát triển các ngành công nghiệp liên quan như xây dựng và vật liệu xây dựng