Kỳ thi lớp 10 TPHCM 2024: Đề thi khó hay cách học yếu kém?

Kỳ thi lớp 10 tại TPHCM vừa kết thúc với nhiều ý kiến trái chiều về mức độ khó, dễ của đề thi. Trong khi nhiều người cho rằng đề thi năm nay nằm ngoài khả năng của học sinh, một số chuyên gia lại khẳng định đề thi nằm trong chương trình giáo dục hiện hành. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thí sinh làm bài không đạt điểm trung bình.

Kỳ thi lớp 10 TPHCM 2024: Đề thi khó hay cách học yếu kém?

### Đề thi không khó, chỉ là khác lạ

Với tư cách là một giáo viên kỳ cựu trong ngành giáo dục TPHCM, tôi khẳng định rằng đề thi Toán lớp 10 năm nay không khó. Cấu trúc đề thi hoàn toàn phù hợp với chương trình giáo dục hiện hành, gồm những dạng toán quen thuộc được học trong nhiều năm. Vậy tại sao có quá nhiều học sinh, trong đó có cả những em khá giỏi, vẫn không đạt điểm trung bình?

### Thiếu khả năng vận dụng

Nguyên nhân đầu tiên chính là hình thức ra đề mới mẻ, sử dụng nhiều câu chữ hơn. Điều này làm cho học sinh không thể giải quyết bài toán một cách máy móc như trước đây, mà phải động não, có tư duy phân tích để đưa bài toán về dạng quen thuộc. Học sinh đã quá quen thuộc với kiểu ra đề rập khuôn, ngắn gọn, nên khi gặp cách ra đề mới, các em trở nên bỡ ngỡ và không có khả năng ứng biến.

### Giáo viên không phát huy khả năng tư duy của học sinh

Nguyên nhân thứ hai là do cách dạy của giáo viên ở trường chưa phát huy hết khả năng vận dụng của học sinh. Giáo viên vẫn dạy theo lối "cũ", dựa quá nhiều vào sách giáo khoa, chưa xây dựng tài liệu dạy học riêng bám sát chương trình giáo dục mới. Mặc dù chương trình phổ thông 2018 không còn đặt nặng việc bám sát sách giáo khoa, nhưng nhiều giáo viên vẫn chưa có sự thay đổi trong phương pháp dạy học.

### Học sinh "học thuộc" kiến thức, thiếu kỹ năng tư duy

Cách học của chính học sinh cũng là một vấn đề. Các em chỉ tập trung "học thuộc" các dạng toán, dựa quá nhiều vào sách giáo khoa. Đối với những bài toán có dạng giống trong lớp, các em có thể giải quyết dễ dàng. Tuy nhiên, khi gặp những bài toán cùng dạng nhưng cách ra đề khác đi, các em lại hoàn toàn "bó tay".

### Cần đổi mới cách dạy và học

Kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm nay là hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả giáo viên và học sinh về cách thức dạy và học hiện nay. Bắt đầu từ năm học 2024-2025, chúng ta sẽ bước vào kỳ thi tuyển sinh đầu tiên của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, một chương trình giáo dục mới thiên về kỹ năng và tư duy cho học sinh. Giáo viên cần đổi mới cách dạy, phát huy tối đa khả năng vận dụng của học sinh, không dựa quá nhiều vào sách giáo khoa. Học sinh cũng cần thay đổi cách học, tập trung rèn luyện khả năng tư duy, giải quyết vấn đề, không chỉ dựa vào điểm số ở trường để đánh giá năng lực bản thân.