Kỳ vọng quá cao của phụ huynh gây áp lực lên trẻ học tiếng Anh

Phụ huynh ngày càng đặt kỳ vọng cao vào năng lực tiếng Anh của con, dẫn đến xu hướng "chạy đua" theo số điểm và mục tiêu chưa phù hợp. Tuy nhiên, điều này có thể gây áp lực lên trẻ và cản trở mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai.

Kỳ vọng quá cao của phụ huynh gây áp lực lên trẻ học tiếng Anh

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, tiếng Anh đã trở thành một ngôn ngữ thiết yếu trong giáo dục và giao tiếp. Tuy nhiên, kỳ vọng quá cao của phụ huynh về năng lực tiếng Anh của con cái đang tạo ra những áp lực không đáng có, cản trở mục tiêu biến tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai.

Nhà văn Hoàng Anh Tú chỉ ra rằng nhiều phụ huynh kỳ vọng con mình vừa phải giao tiếp tiếng Anh tốt, vừa phải đạt điểm số cao trong các lớp ngữ pháp. Để đáp ứng những kỳ vọng này, nhiều trung tâm ngoại ngữ đã mở thêm các lớp ngữ pháp để "cứu" điểm số của học sinh. Tuy nhiên, theo ông Tú, việc chạy theo những mục tiêu như vậy sẽ không hiệu quả trong việc biến tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai.

Kỳ vọng quá cao của phụ huynh gây áp lực lên trẻ học tiếng Anh

Đồng quan điểm, PGS.TS Lê Văn Canh, nguyên giảng viên Trường ĐH Ngoại ngữ (ĐH Quốc gia Hà Nội), cho biết phụ huynh hiện nay có rất nhiều kỳ vọng về con cái, trong đó có năng lực tiếng Anh. Một phần xuất phát từ việc sử dụng điểm IELTS trong xét tuyển đại học và một số trường THPT, THCS, dẫn đến việc học IELTS gia tăng mạnh mẽ. Việc các trường dành phần lớn chỉ tiêu xét tuyển bằng IELTS (dù có những trường thậm chí không dùng tiếng Anh để giảng dạy) khiến phụ huynh đổ xô "đốt tiền" cho con luyện thi IELTS.

Ngoài ra, dư luận xã hội cũng tạo cho phụ huynh hiểu lầm rằng đạt kết quả IELTS cao là một tài năng. Theo PGS.TS Lê Văn Canh, đây là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Ông cho biết, bài thi IELTS cao không đồng nghĩa với việc sử dụng ngôn ngữ thuần thục. Có những trường hợp, học sinh đạt IELTS cao nhưng gặp khó khăn khi giao tiếp tự nhiên hay không thể viết có cảm xúc và thuyết phục.

PGS.TS Lê Văn Canh cũng nhấn mạnh rằng tiếng Anh chỉ là một phương tiện, không phải là yếu tố đảm bảo thành công trong tương lai. Ông ví von, giống như trên một chuyến máy bay, có người đi ra nước ngoài mang theo những hợp đồng, đến khi quay về mang lại thương vụ tiền tỉ; có người mang theo các ý tưởng, khi quay về là những cải tiến mới có giá trị; nhưng cũng có những người ra đi mang theo một vali mì tôm, đến khi quay về tay trắng. "Tiếng Anh ngày nay cũng thế, vốn chỉ là một phương tiện đưa chúng ta ra bên ngoài. Nếu chỉ có tiếng Anh thôi, chúng ta cũng sẽ không làm được gì khi ra thế giới", ông nói.

Theo PGS.TS Lê Văn Canh, phụ huynh cần nhận thức lại vai trò của tiếng Anh, không chạy đua theo tâm lý đám đông, gây tốn kém tiền bạc và thời gian, gây áp lực không cần thiết lên con trẻ. Ông cho rằng ngoài khả năng tiếng Anh, trẻ còn cần có nhiều kỹ năng và năng lực quan trọng khác để tự tin và làm chủ cuộc sống. Việc rèn các kỹ năng quan trọng hơn rất nhiều các con số, thành tích.

Số liệu thống kê cho thấy, điểm trung bình bài thi IELTS của thí sinh Việt Nam đạt 6.2 trong năm 2023 - 2024, tụt hạng so với trước. Chỉ 1% người Việt đạt được mức điểm từ 8.5 IELTS trở lên. Điều này cho thấy, việc chạy đua theo điểm số IELTS chưa mang lại hiệu quả như mong đợi.

Vì vậy, phụ huynh cần có cái nhìn thực tế và cân bằng về năng lực tiếng Anh của con. Không nên đặt kỳ vọng quá cao, tạo áp lực không cần thiết lên trẻ. Thay vào đó, hãy giúp con phát triển toàn diện các kỹ năng và năng lực, trong đó có tiếng Anh, để trẻ tự tin bước vào tương lai với nhiều hành trang vững chắc.