Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Cuối tháng 8, làng lồng đèn Phú Bình (TP.HCM) - làng lồng đèn lớn nhất thành phố - đang tất bật hoàn thành những công đoạn cuối của sản phẩm truyền thống phục vụ Tết Trung thu. Nghệ nhân làng nghề miệt mài giữ lửa nghề, dù thừa nhận khó kiếm được người nối nghiệp.

Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Xuân về trên cành mai vàng, Tết đến cùng tiếng pháo đêm giao thừa thì Trung thu gắn liền với hình ảnh lồng đèn lung linh. Ở TP.HCM, làng lồng đèn Phú Bình (quận 11) chính là nơi cung cấp số lượng lớn lồng đèn cho thị trường thành phố và các tỉnh thành khác.

Làng lồng đèn Phú Bình khởi nguồn từ làng nghề truyền thống ở Bác Cổ (tỉnh Nam Định). Những nghệ nhân từ Bác Cổ di cư vào miền Nam, lập nghiệp, sinh sống và truyền nghề cho con cháu. Đến nay, số lượng hộ gia đình theo nghề truyền thống đã giảm dần so với trước.

Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Dù vậy, mỗi dịp Trung thu về, làng lồng đèn Phú Bình vẫn rộn ràng tiếng cười nói, tiếng vót tre, tiếng dán giấy kiếng. Bà Nguyễn Thị Tươi (60 tuổi), tiểu thương tại làng lồng đèn, đã bận rộn soạn hàng từ sáng sớm. Cửa hàng của bà tại hẻm 423 Lạc Long Quân luôn tấp nập khách. Chồng, con gái và một nhân viên phải thay phiên nhau phụ bà Tươi mới kịp phục vụ.

"Năm nay, dù kinh tế khó khăn, người dân vẫn chi tiền mua lồng đèn để trang trí, đem tặng hoặc để chơi vào dịp Tết trung thu. Để chuẩn bị 20.000-30.000 sản phẩm cho mùa cao điểm vào tháng 8 và tháng 9, xưởng đã bắt đầu gia công những công đoạn đầu tiên từ sau Tết Nguyên đán", bà Tươi chia sẻ.

Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Chỉ tay về phía dàn lồng đèn truyền thống làm bằng tre và giấy kiếng đủ mẫu mã, kích cỡ, bà Tươi cho biết: "Đây là loại lồng đèn bán chạy nhất. Chúng tôi cũng sáng tạo thêm nhiều mẫu mã lồng đèn có hình dáng của nhân vật hoạt hình để phục vụ thị hiếu của khách hàng".

Ngoài các khách sỉ và lẻ thường xuyên, bà Tươi cũng ghi nhận có nhiều khách vãng lai mới đến tìm mua lồng đèn. Sản phẩm của bà không chỉ cung cấp cho các tỉnh, thành trên khắp cả nước mà còn được khách hàng ở Mỹ, Australia, Nhật Bản đặt mua.

Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Không chỉ cung cấp lồng đèn cho thị trường trong nước, lồng đèn tại xưởng của bà Tươi đã được khách hàng ở nước ngoài đặt mua, với số lượng tối thiểu là 100 cái và nhiều nhất có thể lên đến 2.000 cái. "Phí vận chuyển đôi lúc còn cao hơn giá trị của cả đơn hàng. Tuy nhiên, một số khách hàng ở nước ngoài vẫn chấp nhận. Sắp tới, họ dự định sẽ tìm hiểu cách vận chuyển lồng đèn bằng tàu để giảm chi phí, tăng số lượng nhập", bà Tươi chia sẻ.

Mặc dù giá cả nguyên liệu tăng cao, xưởng của bà Tươi vẫn hạn chế tăng giá các mặt hàng nhằm giữ chân khách. Trung bình, lồng đèn tại xưởng có giá từ 16.000 đến 150.000 đồng hoặc có thể cao hơn tùy vào kích cỡ của sản phẩm.

Làng lồng đèn Phú Bình rộn ràng chuẩn bị cho Tết Trung thu

Anh Hoàng Vinh (34 tuổi) hằng năm đều đi hơn 40km từ TP Tây Ninh đến TP.HCM để mua lồng đèn về trang trí quán cà phê. Anh chia sẻ: "Tôi thường ghé làng lồng đèn Phú Bình để mua vì giá rẻ và mẫu mã lúc nào cũng đa dạng. Gần đây, tôi thấy nhiều người thường treo các loại lồng đèn kích cỡ lớn nên cũng muốn mua về trang trí cho quán của mình".

Trước tình hình kinh tế khó khăn, chị Trịnh Thị Hồng (ngụ quận 11) vẫn giữ thói quen chi khoảng 300.000 đồng để mua lồng đèn mỗi dịp Tết Trung thu. "Tết Trung thu thì không thể nào thiếu lồng đèn được. Vậy nên tôi vẫn cố dành ra một khoản tiền để mua sắm cho các con", chị Hồng bộc bạch.

Ngoài những gia đình theo nghề lâu năm, làng lồng đèn Phú Bình cũng có những nghệ nhân trẻ đang nỗ lực giữ lửa nghề truyền thống. Họ cho biết, công đoạn thực hiện rất tốn nhiều sức lực và thời gian nên họ chỉ lãi được 500-3.000 đồng/chiếc lồng đèn.

Đây cũng là nghề "làm một mùa, ăn cả năm", nên ở các tháng còn lại, nhiều nghệ nhân phải tranh thủ bán thêm nhiều mặt hàng khác để nuôi gia đình. Tuy nhiên, họ vẫn giữ trọn đam mê với nghề, với mong muốn góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống.

Dù vậy, những nghệ nhân làng nghề không khỏi trăn trở khi kiếm được người nối nghề mình sau này. Giới trẻ ngày nay hiếm có ai chịu khó ngồi vót tre, dán kiếng hàng giờ, hàng tháng để đổi lấy thu nhập không ổn định.

Chị Lý Thị Hiếu (42 tuổi) thừa nhận: "Nghề truyền thống này rất ý nghĩa và thể hiện được nét đẹp văn hóa của người Việt. Tuy nhiên, nghệ nhân tại làng nghề có một nỗi lo chung chính là khó kiếm được người nối nghề mình. Giới trẻ ngày nay hiếm có ai chịu khó ngồi vót tre, dán kiếng hàng giờ, hàng tháng để đổi lấy thu nhập không ổn định như chúng tôi".

Trước những thách thức trên, làng lồng đèn Phú Bình vẫn đang nỗ lực duy trì và phát triển nghề truyền thống. Họ không chỉ tập trung vào sản xuất mà còn chú trọng đến việc đào tạo nghề cho thế hệ trẻ. Họ mong rằng, trong tương lai, làng lồng đèn sẽ tiếp tục rực sáng, góp phần gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa dân tộc.