Hà Nội hiện có hơn 13.000 hộ gia đình sử dụng lao động giúp việc gia đình, chủ yếu làm các công việc chăm sóc người già, trẻ em, bệnh nhân, nội trợ và lái xe. Tuy nhiên, thực trạng giao kết hợp đồng bằng văn bản còn thấp, nhiều lao động không được tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Theo số liệu của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, hiện nay, có 13.710 hộ gia đình tại thủ đô sử dụng trên 13.780 nghìn lao động giúp việc gia đình. Trong những năm gần đây, tỷ lệ sử dụng lao động giúp việc gia đình có xu hướng tăng.
Những công việc phổ biến mà lao động giúp việc gia đình đảm nhiệm bao gồm: quản gia, nội trợ, chăm sóc người già, trẻ em, chăm sóc người bệnh, lái xe và làm vườn.
Theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, người sử dụng lao động phải thực hiện việc giao kết hợp đồng lao động bằng văn bản với người lao động là người giúp việc gia đình. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tỷ lệ lao động giúp việc gia đình giao kết hợp đồng bằng văn bản chiếm tỷ lệ tương đối thấp, chỉ 31,09%.
Một số lý do khiến tỷ lệ giao kết hợp đồng bằng văn bản thấp là do cả người sử dụng lao động và người lao động còn chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của hợp đồng lao động. Ngoài ra, một số người sử dụng lao động lo ngại việc ký hợp đồng sẽ phải thực hiện nhiều thủ tục rườm rà.
Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Hà Nội, lao động giúp việc gia đình được người sử dụng lao động trả mức cao hơn mức lương tối thiểu vùng nơi người lao động làm việc. Tại Hà Nội, mức lương của người lao động dao động 5-7 triệu đồng/tháng.
Ngoài tiền lương, đa phần người lao động được thưởng tháng lương thứ 13 vào dịp giáp Tết Nguyên đán. Bên cạnh đó, người lao động được bố trí chỗ ăn ở, trả tiền tàu xe đi đường khi người lao động thôi việc về nơi cư trú đã được người sử dụng lao động thực hiện theo thỏa thuận.
Theo quy định, người sử dụng lao động phải trả cho người giúp việc gia đình khoản tiền bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật để người lao động chủ động tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, đa phần người lao động giúp việc gia đình hiện nay không tham gia bảo hiểm xã hội, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế còn thấp. Nguyên nhân là do cả người sử dụng lao động và người lao động đều còn chủ quan, chưa hiểu rõ về quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.
Theo báo cáo, thành phố Hà Nội trong những năm vừa qua không ghi nhận trường hợp vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm theo quy định pháp luật như: ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động, dùng vũ lực đối với lao động, giao việc ngoài hợp đồng, giữ giấy tờ tùy thân của người lao động.
Điều này cho thấy các hộ gia đình tại Hà Nội phần lớn có ý thức tuân thủ pháp luật khi sử dụng lao động giúp việc gia đình.
Mặc dù tình hình sử dụng lao động giúp việc gia đình tại Hà Nội nhìn chung là ổn định, song vẫn còn một số vấn đề cần quan tâm, bao gồm:
* Tỷ lệ giao kết hợp đồng bằng văn bản còn thấp
* Nhiều lao động không được tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế
* Một số người sử dụng lao động chưa thực hiện trách nhiệm thông báo với cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương về việc sử dụng, chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động giúp việc gia đình
Để giải quyết những vấn đề này, cần sự vào cuộc của các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức đoàn thể và chính người sử dụng lao động, người lao động.
Các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, xử lý vi phạm về việc sử dụng lao động giúp việc gia đình.
Các tổ chức đoàn thể cần tổ chức các hoạt động tư vấn, hỗ trợ pháp lý cho người lao động giúp việc gia đình.
Người sử dụng lao động và người lao động cần nâng cao nhận thức về quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi tham gia quan hệ lao động.
Bằng sự chung tay của các bên, hy vọng rằng trong tương lai, tình hình sử dụng lao động giúp việc gia đình tại Hà Nội sẽ ngày càng ổn định, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho cả người sử dụng lao động và người lao động.
Đăng ký VIP Member