Lao động kỹ thuật có tay nghề: Đối tượng "khát" nhất tại TPHCM

TPHCM đang phải đối mặt với sự thiếu hụt nghiêm trọng lao động kỹ thuật có tay nghề. Mặc dù nguồn cung nhân lực dồi dào, thành phố vẫn gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa nhu cầu và cung, dẫn đến những nghịch lý trong cơ cấu ngành nghề và trình độ nghề.

Lao động kỹ thuật có tay nghề: Đối tượng "khát" nhất tại TPHCM

TPHCM, thành phố năng động bậc nhất Việt Nam, đang trải qua sự biến động lớn về lực lượng lao động. Theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TPHCM, ước tính cứ ba lao động mới được doanh nghiệp tuyển dụng thì có hai lao động hiện tại chuyển sang nơi khác làm việc.

Lao động kỹ thuật có tay nghề: Đối tượng "khát" nhất tại TPHCM

Với dân số trẻ và tập trung đông đảo các cơ sở giáo dục đại học và nghề nghiệp, TPHCM phải giải quyết bài toán việc làm cho hơn 300.000 người mỗi năm. Trong đó, gần 100.000 người là sinh viên, học sinh tốt nghiệp đại học và trên 200.000 tốt nghiệp các chương trình giáo dục nghề nghiệp.

Tuy nhiên, nguồn cung nhân lực dồi dào không tương xứng với nhu cầu của thị trường lao động. Theo ông Tuấn, mặc dù thành phố đã nỗ lực cân đối giữa nguồn cung và nhu cầu, nhưng thực tế vẫn còn nhiều nút thắt khiến ngành nhân lực mất cân đối.

Lao động kỹ thuật có tay nghề: Đối tượng "khát" nhất tại TPHCM

Một trong những nghịch lý lớn nhất là tình trạng mất cân đối trong cơ cấu trình độ nghề. Nhu cầu lao động trình độ đại học tại TPHCM hằng năm chỉ chiếm 18-22%, trong khi trình độ cao đẳng và trung cấp lại lên tới hơn 50%. Trái ngược với nhu cầu, nguồn cung nhân lực lại trái ngược, với hơn 60% người tìm việc có trình độ đại học trở lên.

Nghịch lý thứ hai là tình trạng thừa lao động tay nghề thấp nhưng thiếu trầm trọng lao động có trình độ cao cho những ngành nghề chủ lực. Theo thống kê nhu cầu tuyển dụng của Trung tâm dịch vụ việc làm TPHCM, trong tháng 10/2024, nhu cầu tuyển dụng công nhân kỹ thuật không bằng cấp chiếm hơn 34% tổng nhu cầu lao động, trong khi nhu cầu lao động trình độ đại học chỉ ở mức 8%.

Ngoài trình độ nghề, cơ cấu ngành nghề cũng có sự chênh lệch lớn. Có những ngành cần tới hàng ngàn lao động nhưng nguồn cung lại rất ít, trong khi có những ngành doanh nghiệp không có nhu cầu nhưng lại có nhiều lao động trình độ cao đang tìm kiếm việc làm.

Ông Trần Anh Tuấn cho rằng TPHCM cần tập trung thống kê, dự báo thị trường lao động và truyền thông, định hướng người lao động chọn ngành, nghề và trình độ phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế. Đồng thời, thành phố cần quan tâm đào tạo nguồn nhân lực đảm bảo các vị trí nòng cốt, ổn định trong doanh nghiệp và đảm bảo công tác chuyển giao công nghệ.

TPHCM hiện đang triển khai nhiều chương trình đào tạo nghề, liên kết với doanh nghiệp và đẩy mạnh truyền thông, định hướng nghề nghiệp cho thanh niên. Tuy nhiên, để giải quyết tận gốc tình trạng mất cân đối về nguồn nhân lực, thành phố cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan giáo dục, doanh nghiệp và người lao động, nhằm tạo ra một thị trường lao động cân bằng, đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của thành phố trong tương lai.