Trong thời đại bùng nổ các nghề tự do, life coach đang trở thành một lựa chọn hấp dẫn với lời hứa hẹn về mức thu nhập khủng. Tuy nhiên, đằng sau những lớp vỏ hào nhoáng là một thực tế phũ phàng, nơi những chiêu trò móc tiền và các hoạt động lách luật đang hoành hành.
Mặt trái của nghề đào tạo life coach: Cá kiếm trăm triệu rồi bỏ cuộc vì cắn rứt lương tâm
Đầu năm 2023, chị Lê Oanh ôm giấc mơ đổi đời trong vòng một tháng bằng cách trở thành life coach (huấn luyện viên kỹ năng). Ban đầu, chị cũng tràn đầy nhiệt huyết, hy vọng có thể giúp đỡ những người đang bế tắc trong cuộc sống tìm thấy hướng đi mới. Tuy nhiên, mọi thứ sụp đổ sau 6 tháng theo học và đào tạo.
Mặt trái của nghề đào tạo life coach: Cá kiếm trăm triệu rồi bỏ cuộc vì cắn rứt lương tâm
Chị Oanh cho biết, các bài giảng và định hướng từ cấp trên chủ yếu tập trung vào những thủ thuật, chiêu trò để thuyết phục người khác móc tiền trăm triệu đồng. "Có một elite dưới tôi rất muốn tham gia, nhưng gia đình rất khó khăn. Cấp trên không quan tâm, vẫn thúc ép phải thuyết phục đóng đủ 400 triệu đồng. Tôi thấy như vậy ác quá nên đã khuyên bạn nên dừng lại," chị Oanh kể.
Tương tự, chị Thanh Vân cũng đã phải chấp nhận mất trắng 500 triệu đồng sau 2 tháng tham gia đào tạo life coach. "Người ta cho tôi nhiều 'bánh vẽ' với lợi nhuận rất khủng. Khi tìm kiếm khách hàng khác, cũng giống như bán bảo hiểm, nếu không phải là người thân, bạn bè thì ai tin, ai muốn. Tôi thực sự không muốn làm liên lụy người quen thân," chị Vân chia sẻ.
Các công ty đào tạo life coach hiện nay đang sử dụng một mô hình vận hành rất giống đa cấp. Học viên sau khi tham gia sẽ phải trả một khoản tiền theo các cấp độ khác nhau để được đào tạo và trở thành huấn luyện viên. Sau đó, họ sẽ phải tiếp tục tuyển thêm nhiều học viên khác để được thăng cấp và hưởng hoa hồng từ các khoản đào tạo của những học viên này.
Mô hình này tạo ra một vòng xoáy, nơi các học viên luôn phải đi tìm kiếm những người khác để đóng tiền và tham gia đào tạo. Nếu không tuyển thêm được học viên, họ sẽ không thể hoàn vốn và liên tục bị áp lực bởi cấp trên.
Trong khi mức thu nhập được quảng cáo rất hấp dẫn, chất lượng đào tạo của các khóa học life coach lại là một ẩn số. Chị Oanh cho biết, nội dung các bài giảng chủ yếu là những kỹ thuật bán hàng, thuyết phục khách hàng và không có bất kỳ giá trị thực sự nào về kỹ năng huấn luyện hay chăm sóc sức khỏe tinh thần.
Thực tế, ở Việt Nam hiện chưa có cơ quan nào quản lý và cấp phép hành nghề huấn luyện viên kỹ năng. Vì vậy, bất kỳ ai cũng có thể trở thành life coach và cung cấp dịch vụ này mà không cần bất kỳ chứng chỉ hay bằng cấp nào.
Với những lùm xùm và tranh cãi liên quan đến chất lượng chương trình life coach, những người đang có ý định theo đuổi nghề này cần hết sức thận trọng. Cần tìm hiểu kỹ về công ty đào tạo, nội dung chương trình đào tạo và tránh xa những nơi có dấu hiệu của mô hình đa cấp.
Bên cạnh đó, nghề life coach cũng yêu cầu những kiến thức và kỹ năng chuyên môn nhất định về tâm lý học, tư vấn và phát triển bản thân. Do đó, để trở thành một huấn luyện viên thực thụ, cần có thời gian học hỏi, đào tạo bài bản và có sự đam mê thực sự với việc giúp đỡ người khác.
Câu chuyện của chị Oanh và chị Vân là một bài học cảnh tỉnh cho những ai đang mơ về con đường đổi đời trong một tháng bằng nghề life coach. Bất kỳ nghề nghiệp nào cũng có những khó khăn và thách thức riêng, và chỉ có nỗ lực và đam mê thực sự mới dẫn đến thành công.