Những năm gần đây, rơm rạ不再 là phế phẩm bỏ đi sau vụ gặt lúa mà trở thành nguồn thu nhập ổn định cho nhiều nông dân ở Quảng Nam. Nghề thu gom rơm sau vụ gặt lúa thành "hot", được ví von là nghề "làm chơi, ăn thiệt".
Trong những năm gần đây, rơm rạ không còn bị coi là phế phẩm bỏ đi sau vụ gặt lúa mà trở thành nguồn thu nhập ổn định cho nhiều nông dân ở Quảng Nam. Họ tận dụng rơm rạ để trồng nấm, ủ làm thức ăn cho gia súc, trồng hoa màu... Từ đó, nghề thu gom rơm sau vụ gặt lúa trở thành "nghề hot", giúp mang lại thu nhập đáng kể.
Ông Hứa Văn Phước (58 tuổi, trú tại xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên) là một trong những người tiên phong trong nghề thu gom rơm rạ. Ngoài thời gian làm nông, ông Phước còn đầu tư thêm máy cuốn rơm, máy cày đất để kiếm thêm thu nhập sau mỗi vụ thu hoạch lúa.
Công việc thu gom rơm của ông Phước kéo dài khoảng nửa tháng sau mỗi vụ gặt. Sau thời gian này, nông dân tranh thủ vệ sinh đồng ruộng, chuẩn bị cho vụ mùa tiếp theo. Vụ nào cuốn được nhiều rơm, sau khi trừ chi phí, ông Phước cũng thu được hơn 10 triệu đồng.
Ông Phước cho hay, nghề cuốn rơm khá vất vả vì phải thường xuyên làm việc dưới trời nắng gắt, nhất là vụ thu hoạch lúa đông xuân rơi vào cao điểm nắng nóng miền Trung. Khoảng 8h, ông sẽ bắt đầu làm việc xuyên trưa, đến 16h thì nghỉ. Vì theo ông, thời điểm này nắng to, rơm khô hơn, không bị ẩm sương đêm.
Ngoài ông Phước, còn rất nhiều nông dân khác ở Quảng Nam cũng tham gia vào nghề thu gom rơm rạ. Anh Trần Văn Đức (41 tuổi, trú tại xã Điện Hồng, thị xã Điện Bàn) đã đầu tư máy cuốn rơm được 5 năm, chủ yếu thu gom rơm ở các cánh đồng trong thị xã. Nhờ kết nối được nhiều mối quen, nên số lượng rơm thu được thường giao luôn trong ngày.
Lúa vụ đông xuân rất dày dặn nên lượng rơm thu được nhiều, chất lượng tốt. Nhờ vậy, thương lái chốt đơn rất nhanh. Anh Đức lái xe vận chuyển rơm, còn các công đoạn khuân vác, cuốn rơm đều thuê nhân công cùng làm để kịp giao cho các đầu mối. Sau khi trừ chi phí, mỗi vụ cuốn rơm kéo dài nửa tháng, anh Đức có thể thu về gần 15 triệu đồng.
"Một năm, tôi thu mua rơm 2 vụ, bán không hết ngay thì dự trữ bán dần. Mặt hàng này chưa bao giờ tồn kho quá lâu. Ngoài thu mua rơm, tôi còn đầu tư máy thu hoạch lúa, máy cày đất... kiếm thêm thu nhập", anh Đức chia sẻ.
Không chỉ những người sở hữu máy cuốn rơm mới hưởng lợi từ nghề thu gom rơm rạ. Ông Lê Văn Hai (phường Điện Minh, thị xã Điện Bàn) cùng những người hàng xóm đi bốc vác rơm thuê. Công việc chính là vận chuyển rơm lên xe để đưa ra đường lớn, đoạn nào xe không vào được họ phải cuốc bộ vác rơm khá xa. Tùy thỏa thuận với chủ máy cuốn rơm, tiền công thợ dao động 1.000-3.000 đồng/cuộn.
Ông Hai cho biết, càng gần trưa, công việc của ông cùng mấy anh em trong nhóm càng thêm tất bật, gấp rút hơn để kịp chuyến xe. "Ai có sức thì làm nhiều, trung bình mỗi người thu nhập khoảng 300.000-400.000 đồng/ngày. Mỗi cuộn rơm không nặng mấy, chỉ cực nhất khi làm việc dưới trời nắng như đổ lửa, có người sau một ngày là xây xẩm mặt mày, bỏ cuộc", ông Hai nói thêm.
Nghề thu gom rơm rạ ở Quảng Nam không chỉ mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân mà còn góp phần giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường. Trước đây, rơm rạ thường bị đốt bỏ trên đồng ruộng, gây ô nhiễm không khí và lãng phí nguồn tài nguyên tái tạo. Nay, nhờ nghề thu gom rơm rạ, vấn đề này đã được giải quyết phần nào.
Rơm rạ sau khi thu gom được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau, như trồng nấm, làm thức ăn cho gia súc, trồng hoa màu... Điều này không chỉ giúp người dân tăng thêm thu nhập mà còn góp phần phát triển ngành nông nghiệp bền vững.