Trong bối cảnh ngành công nghiệp giao thông vận tải công nghệ phát triển mạnh mẽ, các tài xế và nhân viên giao hàng đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng nơi nghỉ ngơi, mặc dù nhu cầu nghỉ ngơi đối với họ là rất cấp thiết.
Một cuộc khảo sát toàn diện của Rest of World (Mỹ) đã khảo sát 104 tài xế, nhân viên giao hàng và người dọn dẹp làm việc trên các ứng dụng tại 10 thành phố lớn trên thế giới. Kết quả cho thấy hơn 50% số người được hỏi thường xuyên bị xua đuổi khỏi các trung tâm thương mại, nhà hàng và các địa điểm công cộng khác khi muốn tìm nơi nghỉ ngơi.
Basil Faraz, một tài xế xe công nghệ tại Karachi (Pakistan), chia sẻ: "Rõ ràng là tôi không thể bước vào một trung tâm thương mại có máy lạnh để nghỉ ngơi. Họ sẽ nhìn tôi và yêu cầu tôi rời đi."
Tariq Noor, một tài xế giao hàng khác đến từ Karachi, cũng cho biết đồng phục của tài xế là yếu tố khiến họ bị kỳ thị. "Nếu tôi mặc chiếc áo này, tôi sẽ bị đối xử kém cỏi bất kể tôi đến đâu. Ngược lại, nếu tôi đến một cửa hàng mà không mặc đồng phục, tôi sẽ được chào đón hơn và không bị yêu cầu phải đợi bên ngoài."
Ngoài việc thiếu nơi nghỉ ngơi, hơn 33% số người được khảo sát cho biết họ hầu như không có thời gian nghỉ giải lao, ngay cả khi chỉ để thư giãn một chút. Sợ bị quấy rối và cướp bóc khiến các tài xế không dám thư giãn trong những khoảng thời gian hiếm hoi được nghỉ ngơi.
Gần một nửa số người được hỏi cho biết họ từng bị quấy rối hoặc cướp bóc khi đang ngủ hoặc nghỉ ngơi tại các địa điểm công cộng. Ở một số quốc gia, tài xế công nghệ bị cấm làm việc quá 8 giờ/ngày. Tuy nhiên, để kiếm thêm thu nhập, nhiều tài xế thường tận dụng thời gian làm việc cho nhiều ứng dụng cùng lúc, đôi khi kéo dài đến 19 giờ/ngày.
Tobias Kuttler, cộng tác viên nghiên cứu tại Fairwork, một dự án lao động của Viện Internet Oxford và Trung tâm Khoa học Xã hội WZB Berlin, cho biết: "Họ thường làm việc trong tình trạng thiếu ngủ, sức khỏe kém và phải dùng thuốc giảm đau."
Cuộc khảo sát cũng chỉ ra rằng tài xế xe công nghệ nữ dễ bị tổn thương hơn trong khi làm việc. Angela Chukunzira, một nhà hoạt động và nhà nghiên cứu lao động tại Thư viện Ukombozi ở Kenya, cho biết một số tài xế nữ còn phải chật vật tìm nơi thay băng vệ sinh và phải trả thêm tiền để được sử dụng nhà vệ sinh ở trung tâm thương mại. Nhiều chuyên gia chỉ ra rằng nữ giới làm nghề này sẽ dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu.
Sophia Ibrahim Gedo, một tài xế công nghệ ở Nairobi, từng có lần phải nhịn đi vệ sinh trong thời gian dài vì không tìm được nhà vệ sinh gần đó. Thông thường, cô sẽ tìm trạm xăng, trung tâm thương mại hoặc nhà hàng gần nhất để đi vệ sinh, nhưng không phải lúc nào cũng được phép.
Phượng Mùi Mấy, một tài xế xe công nghệ ở Hà Nội, chia sẻ rằng cô từng bị một người qua đường quấy rối khi đang chờ lấy hàng. Vì thế, giờ đây cô chỉ dám dừng xe khi có những đồng nghiệp khác hoặc có đông người đứng gần.
Ở một số thành phố, các tài xế xe công nghệ đã tự gom góp tiền, xây dựng các lều trại tạm thời bằng gỗ hoặc lều để cùng đến nói chuyện, nghỉ ngơi, ăn uống. Tại Việt Nam, hơn 100 nhà hàng, quán cà phê ở TPHCM cũng treo biển nhà vệ sinh miễn phí cho người lao động. Tại São Paulo, nền tảng giao đồ ăn iFood cung cấp hơn 170 "điểm hỗ trợ" tại các nhà hàng.
Tuy nhiên, phần lớn các điểm này chỉ cung cấp nước, nhà vệ sinh và không gian để chờ gọi món cho tài xế. Họ không cung cấp nơi nghỉ ngơi hoặc bố trí các tiện ích như lò vi sóng hay cổng sạc điện thoại.
Các ứng dụng như InDrive, Grab,… cũng đã vận hành các phòng chờ cho tài xế để họ được nghỉ ngơi khi cảm thấy mệt mỏi trong quá trình làm việc.
Mặc dù những nỗ lực này là rất đáng hoan nghênh, nhưng nghỉ ngơi vẫn là một đặc ân xa xỉ đối với nhiều tài xế công nghệ trên toàn cầu. Để giải quyết triệt để vấn đề này, cần có sự hợp tác giữa các ứng dụng gọi xe, cơ quan quản lý và các doanh nghiệp địa phương để cung cấp những không gian nghỉ ngơi an toàn, đầy đủ tiện nghi cho những người lao động cần cù này.