Người phụ nữ đầu tiên kéo cờ Tổ quốc: Giáo sư Dương Thị Thoa và cuộc đời đáng ngưỡng mộ

Giáo sư Dương Thị Thoa, người phụ nữ vinh dự kéo cờ Tổ quốc trong ngày Lễ Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên, là một biểu tượng của tinh thần bất khuất và cống hiến. Từ hoạt động cách mạng ngày đầu, bà đã trải qua nhiều thăng trầm trong cuộc đời, luôn giữ vững lý tưởng và đóng góp to lớn cho đất nước.

Người phụ nữ đầu tiên kéo cờ Tổ quốc: Giáo sư Dương Thị Thoa và cuộc đời đáng ngưỡng mộ

Trong ngày trọng đại 2/9/1945, giáo sư Dương Thị Thoa, khi ấy mới 19 tuổi, đã vinh dự trở thành một trong hai người phụ nữ đầu tiên được kéo lá cờ Tổ quốc tại quảng trường Ba Đình. Giây phút lịch sử ấy là minh chứng cho tinh thần quật cường và sự cống hiến hết mình của người phụ nữ Hà Nội trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc.

Sinh ra trong một gia đình nho học có truyền thống yêu nước, giáo sư Thoa đã sớm tiếp thụ những tư tưởng tiến bộ, ấp ủ ước mơ giải phóng đất nước. Năm 1945, bà tham gia mặt trận Việt Minh, hoạt động bí mật trong Đoàn Phụ nữ Cứu quốc, góp phần tích cực vào phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp và phát xít Nhật.

Việc giáo sư Thoa được chọn kéo cờ trong ngày Lễ Tuyên ngôn Độc lập là một sự tình cờ ngẫu nhiên. Trong đoàn diễu hành của Liên khu 1, bà đang hô vang khẩu hiệu "Việt Nam độc lập muôn năm" thì được một người đề nghị: "Các cô cử một người lên kéo cờ".

Mặc dù sợ hãi, bà vẫn mạnh dạn bước lên bục, không hề biết rằng mình đang làm nên lịch sử. Lá cờ đỏ sao vàng tung bay trong gió, tượng trưng cho một kỷ nguyên mới của dân tộc Việt Nam, mở ra chương mới cho đất nước hòa bình, tự do.

Sau ngày Quốc khánh, giáo sư Thoa tiếp tục hoạt động trong vai trò Hội trưởng Hội Phụ nữ Cứu quốc khu Hoàn Kiếm. Bà cùng các cán bộ cách mạng quyên góp gạo và nhu yếu phẩm, hỗ trợ người nghèo, dạy chữ quốc ngữ cho người dân, góp phần củng cố chính quyền cách mạng.

Khi cuộc kháng chiến chống Pháp nổ ra, bà tham gia đội cảm tử quân thuộc Trung đoàn Thủ đô, chiến đấu 60 ngày đêm bảo vệ Hà Nội. Sau đó, bà rút lên chiến khu Việt Bắc làm cán bộ phụ nữ, tiếp tục hoạt động cách mạng trong điều kiện khó khăn.

Trong hoạt động cách mạng, giáo sư Thoa lấy họ Lê của vua Lê Lợi, một vĩ nhân trong sử Việt, để ghép với tên Thi - một người bạn thân của bà, tạo nên bí danh Lê Thi. Bà tin rằng cái tên này sẽ mang lại sức mạnh và động lực cho mình trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc.

Về cuộc sống cá nhân, giáo sư Thoa có một câu chuyện tình đặc biệt với ông Lê Hồng Hà, một chiến sĩ bảo vệ dưới chân cột cờ trong ngày 2/9/1945. Phải rất lâu sau ngày lễ đặc biệt, hai người mới có duyên gặp lại nhau, nảy sinh tình cảm và xây dựng mái ấm gia đình.

Cùng bước lên kéo cờ với giáo sư Dương Thị Thoa trong ngày 2/9/1945 là một người phụ nữ dân tộc Tày tên là Đàm Thị Loan. Sau buổi lễ, bà Loan về hàng ngũ nữ du kích chiến khu, còn giáo sư Thoa về hàng ngũ phụ nữ Hà Nội, nên cả hai mất liên lạc hoàn toàn.

Phải đến 44 năm sau, tại buổi họp của Trung đoàn Thủ đô tại Viện Bảo tàng Quân đội Việt Nam, giáo sư Thoa mới có dịp gặp lại bà Loan. Cuộc đời bà Loan cũng là một câu chuyện đáng ngưỡng mộ, tiếp tục gắn bó với quân ngũ trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, được thăng hàm Thiếu tá năm 1975, Trung tá năm 1977, và nghỉ hưu với cấp bậc Trung tá.

Sau khi hòa bình lập lại, giáo sư Thoa về Hà Nội hoạt động bí mật. Năm 1957, bà đi học lớp chính trị cao cấp đầu tiên tại Trường Nguyễn Ái Quốc rồi được giữ lại trường làm cán bộ giảng dạy và nghiên cứu. Bà là một trong những chuyên gia đầu ngành về triết học, làm Viện trưởng Viện Triết học nhiều năm trước khi về hưu.

Giáo sư Dương Thị Thoa đã cống hiến cả cuộc đời mình cho đất nước, từ hoạt động cách mạng đến hoạt động giáo dục. Bà là tấm gương về sự dũng cảm, hy sinh và lòng yêu nước nồng nàn. Bà được Nhà nước trao tặng nhiều huân chương cao quý, trong đó có Huân chương Độc lập hạng Nhất.

Câu chuyện của giáo sư Dương Thị Thoa tiếp tục truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ. Bà là biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam trong thời chiến, vừa đảm đang, vừa kiên cường, góp phần làm nên trang sử hào hùng của dân tộc.

Ngày nay, khi chúng ta nhìn lá cờ Tổ quốc tung bay, hãy nhớ đến giáo sư Dương Thị Thoa và những người phụ nữ đã góp công kéo lá cờ thiêng liêng ấy lên trong ngày 2/9/1945. Sự hy sinh và cống hiến của họ mãi mãi được ghi nhớ và trân trọng trong lòng mỗi người dân Việt Nam.

Giáo sư Dương Thị Thoa, người phụ nữ đầu tiên kéo cờ Tổ quốc, là một biểu tượng của tinh thần bất khuất, cống hiến và yêu nước. Cuộc đời bà là một tấm gương sáng cho các thế hệ mai sau, nhắc nhở chúng ta về sự hy sinh và nỗ lực không ngừng của những người đã góp phần làm nên nền độc lập và tự do của đất nước.