Để giải quyết tình trạng lách luật đầu tư, mua bán nhà ở xã hội, Cơ quan thẩm tra của Quốc hội đã yêu cầu Chính phủ thực hiện thanh tra toàn diện. Tình hình thị trường bất động sản đang có nhiều tín hiệu tích cực, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là ở khâu thủ tục phát triển dự án nhà ở xã hội.
Mặc dù thị trường bất động sản đang có nhiều dấu hiệu chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Doanh nghiệp bất động sản vẫn phải đối mặt với khó khăn về thanh khoản và dòng tiền. Giá nhà chung cư, kể cả nhà ở xã hội tại một số địa phương, đã tăng cao đột biến do nguồn cung khan hiếm. Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, giá chung cư ở Việt Nam đã tăng khoảng 40% so với 5 năm trước.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, cho biết: "Thậm chí, thị trường còn xuất hiện tình trạng lách luật đầu tư, mua bán nhà ở xã hội". Điều này có thể dẫn đến tình trạng tăng giá nhà ở và đất đai tại các thành phố lớn, ảnh hưởng đến nhu cầu nhà ở của người dân và lao động.
Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã đề nghị Chính phủ thanh tra toàn diện việc phát triển nhà ở xã hội thời gian qua. Mục tiêu của thanh tra là đánh giá tình hình thực tế và đưa ra các giải pháp để ổn định thị trường.
Tình trạng đầu cơ đất đai dẫn đến nhiều hệ lụy về kinh tế xã hội. Người có nhu cầu thực không thể tiếp cận nhà ở hoặc đất đai, trong khi đó đất đai bị bỏ hoang do đầu cơ. Nguồn lực xã hội thay vì được đầu tư vào sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm thì lại bị "chôn" vào đất, làm tăng chi phí của doanh nghiệp và giảm khả năng cạnh tranh của nền kinh tế.
Người có nhu cầu mua nhà ở thực sự đang phải trả một khoản tiền lớn cho giới đầu cơ. "Người nghèo đang phải trả nhiều hơn cho nhu cầu về nhà ở, khiến khoảng cách giàu nghèo trong xã hội ngày càng trầm trọng", ông Thanh nêu rõ.
Trong khi đó, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho phân khúc nhà ở xã hội đang được giải ngân rất chậm. Đến nay, mới có một nửa địa phương công bố 71 dự án tham gia chương trình này. Các ngân hàng thương mại đã cấp tín dụng cho 15 dự án, với số tiền cam kết khoảng 7.000 tỷ đồng. Chỉ có 12 dự án được giải ngân, với số tiền khoảng 956 tỷ đồng.
Việt Nam đặt mục tiêu có 1 triệu căn nhà ở xã hội vào năm 2030. Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Xây dựng vào cuối tháng 3, các địa phương phát triển nhà ở xã hội không đều. Chẳng hạn, tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, số lượng căn hộ chỉ đáp ứng chưa tới 20% nhu cầu.
Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị Chính phủ rà soát, sửa đổi các quy định, điều kiện và tháo gỡ khó khăn để đẩy nhanh tiến độ đầu tư dự án nhà ở xã hội. Việc này nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người dân được mua nhà và tiếp cận gói tín dụng nhà ở xã hội.