Nhà Toán học Việt Nam Giải Quyết Hai Bài Toán Hóc Búa Hàng Thập Kỷ

Giáo sư Phạm Hữu Tiệp, một nhà Toán học tài ba người Việt Nam, đã có những đóng góp đột phá trong lĩnh vực lý thuyết biểu diễn của nhóm hữu hạn, giải quyết hai vấn đề nan giải từng khiến các nhà Toán học đau đầu trong nhiều thập kỷ.

Nhà Toán học Việt Nam Giải Quyết Hai Bài Toán Hóc Búa Hàng Thập Kỷ

Giáo sư Phạm Hữu Tiệp, hiện đang giảng dạy tại Khoa Toán, Trường Nghệ thuật và Khoa học thuộc Đại học Rutgers (Mỹ), đã đưa ra lời giải cho một vấn đề do nhà Toán học lỗi lạc người Mỹ gốc Đức Richard Brauer đặt ra vào năm 1955. Ông đã chứng minh cho Giả thuyết Height Zero (Giả thuyết cao độ 0), một bài toán hóc búa tồn tại suốt 70 năm qua trong lý thuyết nhóm.

Thành công này không chỉ giúp tháo gỡ nút thắt quan trọng trong lý thuyết nhóm mà còn mở ra những hướng nghiên cứu mới về sự đối xứng trong các cấu trúc và vật thể trong tự nhiên và khoa học. Giáo sư Tiệp chia sẻ rằng ông đã suy ngẫm về bài toán của Brauer trong suốt phần lớn sự nghiệp và dồn toàn bộ tâm huyết nghiên cứu trong 10 năm qua.

Nhà Toán học Việt Nam Giải Quyết Hai Bài Toán Hóc Búa Hàng Thập Kỷ

Trong một nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Annals of Mathematics số tháng 7, Giáo sư Tiệp cũng đã giải quyết thành công bài toán khó liên quan đến vết (trace) của ma trận, được gọi là lý thuyết Deligne-Lusztig. Khám phá này giúp các nhà Toán học hiểu sâu hơn về khái niệm quan trọng của đại số tuyến tính này và mở ra những đột phá trong nhiều bài toán quan trọng khác.

Những đóng góp của Giáo sư Tiệp đã nhận được sự ngưỡng mộ và trân trọng của cộng đồng Toán học thế giới. Giáo sư Stephen Miller, Giáo sư danh dự và Trưởng Khoa Toán tại Đại học Rutgers, đánh giá cao chuyên môn và chất lượng công trình nghiên cứu của Giáo sư Tiệp, góp phần đưa Rutgers trở thành một trong những trung tâm hàng đầu thế giới về lĩnh vực lý thuyết nhóm hữu hạn.

Giáo sư Tiệp cho biết, quá trình tìm lời giải không hề dễ dàng, đòi hỏi sự bền bỉ và kiên trì. Ông thường ghi chú các công thức Toán học hoặc các chuỗi logic, trao đổi thường xuyên với đồng nghiệp để cùng thực hiện từng bước bài chứng minh.

Mặc dù không sử dụng các thiết bị phức tạp như các nhà khoa học Vật lý, Giáo sư Tiệp chỉ cần bút và giấy để thực hiện công trình nghiên cứu của mình. Ông đã viết năm cuốn sách và hơn 200 bài báo trên các tạp chí Toán học hàng đầu.

Những phát hiện của Giáo sư Tiệp thường bất ngờ lóe lên trong những khoảnh khắc bất ngờ, khi ông đi dạo cùng con, làm vườn với vợ hay đơn giản là nấu ăn trong bếp. Vợ ông chia sẻ rằng bà luôn biết khi nào ông đang đắm chìm trong suy nghĩ về Toán học.

Giáo sư Phạm Hữu Tiệp là một niềm tự hào của Toán học Việt Nam. Ông sinh năm 1963, là cựu học sinh Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội. Ông từng giành huy chương bạc tại kỳ thi Olympic Toán quốc tế năm 1979. Sau khi học tập tại Đại học Tổng hợp Lomonosov, ông hoàn thành luận án tiến sĩ vào năm 1991. Từ năm 1996, ông làm việc tại nhiều trường đại học ở Mỹ, trong đó có Đại học Arizona. Hiện ông là giáo sư danh dự tại Đại học Rutgers - New Brunswick.