Nhân dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, chúng ta hãy cùng lắng nghe câu chuyện về thầy Nguyễn Xuân Khang - một người thầy giản dị nhưng luôn để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng học trò. Bài học về sự tha thứ của thầy đã giúp nhiều học sinh lầm đường lạc lối tìm lại con đường đúng đắn.
Những câu chuyện giản dị về người thầy: Thầy Nguyễn Xuân Khang và bài học về sự tha thứ
Thầy Nguyễn Xuân Khang sinh ra và lớn lên tại mảnh đất Nghệ An. Năm 1965, thầy Khang trở thành một trong những lứa học sinh chuyên Toán đầu tiên của Việt Nam. Năm 1968, thầy theo học chuyên ngành Vật lý tại Đại học Tổng hợp Hà Nội, là lớp phó trong lớp có 275 sinh viên.
Khi sắp tốt nghiệp, lớp của thầy Khang chỉ còn hơn 70 sinh viên vì nhiều bạn đã phải ra chiến trường cầm súng bảo vệ Tổ quốc. Thầy Khang tiếc nuối khi không được lên đường cùng các bạn vì mắt và sức khỏe không đủ tiêu chuẩn.
Những câu chuyện giản dị về người thầy: Thầy Nguyễn Xuân Khang và bài học về sự tha thứ
Sau khi tốt nghiệp khoa Vật lý, thầy Khang được giữ lại trường, dạy Vật lý cho khối phổ thông chuyên Toán, Đại học Tổng hợp - nơi có nhiều học sinh đạt giải Olympic Toán học Quốc tế như Hoàng Lê Minh, Đàm Thanh Sơn, Ngô Bảo Châu... Thầy gọi đó là duyên số và may mắn trong cuộc đời dạy học của mình.
Thầy Khang nhớ lại những lớp chuyên thầy dạy chỉ trên dưới 20 học sinh, được tuyển chọn rất gắt gao từ các tỉnh. Đa số các em đều rất khó khăn nhưng có những lớp thầy chủ nhiệm 25 học sinh thì tới 24 em đủ tiêu chuẩn nhận học bổng du học nước ngoài.
Thầy Khang hồi tưởng: "Thầy lúc đó rất nghèo, nghèo nhất trong số những người nghèo ở trường đại học. Thầy chỉ có một bộ áo quần lành lặn lên bục giảng. Vậy là cứ tối giặt, sáng mặc nên trong trí nhớ của nhiều học trò, thầy chỉ có một bộ quần áo đó".
Thầy Khang nhớ mãi một quãng thời gian khi phụ trách phòng thí nghiệm nhỏ. Hai học sinh đã mở khóa vào lấy trộm đồ. Thay vì tố cáo, thầy đã gặp riêng hai học sinh đó và bảo: "Các em lấy đồ ở phòng thí nghiệm của thầy? Mấy thứ đó đâu rồi? Chơi chán chưa, trả lại cho thầy được không?". Hai học sinh nhận lỗi và hứa sẽ trả lại.
Câu chuyện đến tai lãnh đạo khoa. Học sinh bị quy "trộm cắp tài sản", thầy thì "bao che" tội của học trò. Hội đồng kỷ luật họp, mời cả phụ huynh hai học sinh đến. Trong cuộc họp, thầy nói: "Về hiện tượng, việc này là một 'vụ trộm', nhưng bản chất thì không phải. Vì vật lấy trộm không có giá trị kinh tế, bán không ai mua, học sinh tò mò lấy về lắp ghép chơi với nhau và đã trả lại đầy đủ. Xét cho cùng, tôi có lỗi một nửa vì chủ quan không làm cho học sinh xem. Tôi xin bảo lãnh, để các em tiếp tục học ở đây".
Phụ huynh khóc, học sinh cũng khóc và xin hứa sẽ chăm chỉ học tập, không tái phạm. Hai học sinh đó được tiếp tục học ở khối chuyên toán và cuối năm đi du học ở Đức, hiện đều là những người thành đạt, nổi tiếng.
Với thầy Khang, điều quan trọng hơn cả dạy kiến thức chính là dạy học sinh cách làm người, dạy cách sống, cách đối nhân xử thế. Cuộc đời và sự nghiệp của thầy đã minh chứng rõ nét cho tinh thần giáo dục vị tha, vì học sinh và vì xã hội của những người làm thầy.
Nhiều năm sau, thầy Khang khẳng định rằng mình không còn nghèo nữa. Không chỉ đơn giản là tiền bạc, mà gia tài lớn nhất thầy có chính là những học sinh đặc biệt, những người được thầy đưa tay ra ôm và vào lòng khi xã hội đang dần chối bỏ họ.
Hình ảnh của thầy Nguyễn Xuân Khang - người thầy nghèo nhưng luôn giàu lòng yêu thương và tha thứ đã và đang truyền cảm hứng cho biết bao thế hệ học sinh và người dân Hà Nội. Tấm gương của thầy là minh chứng cho giá trị cao cả của nghề dạy học, sự hy sinh thầm lặng của những người lái đò đưa học sinh đến bến bờ tri thức và nhân cách.