Các vụ cháy lớn gần đây ở Hà Nội đã phơi bày thực trạng đáng báo động về những ngõ ngách chật hẹp, gây cản trở nghiêm trọng cho lực lượng phòng cháy chữa cháy và cứu hộ cứu nạn. Bài viết này sẽ cung cấp góc nhìn sâu hơn về những thách thức này và các biện pháp cần thiết để giải quyết chúng.
Hai vụ cháy lớn trong gần một năm qua, vụ cháy chung cư mini ở Khương Đình làm 56 người thiệt mạng và vụ cháy trên phố Trung Kính khiến 14 người tử vong, đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ hỏa hoạn trong những ngõ ngách chật hẹp. Cả hai vụ cháy đều xảy ra tại các ngôi nhà sâu trong ngõ, nơi xe chữa cháy khó tiếp cận.
Những ngõ hẻm chật hẹp khiến xe chữa cháy không thể tiếp cận nhanh chóng đến hiện trường. Nhiều ngõ chỉ đủ rộng cho hai xe máy đi qua, và một số còn có rào chắn hoặc dây thép gai, cản trở đường tiếp cận. Hậu quả là, đám cháy có thời gian lây lan và thiêu rụi toàn bộ ngôi nhà trước khi lực lượng cứu hỏa có thể đến nơi.
Một yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ hỏa hoạn là mật độ cư trú cao trong những ngõ ngách chật hẹp này. Nhiều gia đình sống sát nhau, tạo ra không gian bí bách và thiếu sáng. Ban công thường bị che chắn bởi "chuồng cọp", cản trở quá trình thoát nạn trong trường hợp hỏa hoạn.
Xu hướng xây dựng nhà trọ cao tầng trong những ngõ hẹp đã tạo ra thêm một thách thức. Những tòa nhà này thường có không gian chật hẹp, cầu thang nhỏ và nhiều tầng, khiến việc thoát nạn trở nên khó khăn. Khi hỏa hoạn xảy ra, khói và lửa có thể nhanh chóng bao trùm các tầng trên, chặn lối thoát an toàn.
Cơ sở hạ tầng kém trong những ngõ ngách chật hẹp cũng góp phần cản trở công tác phòng cháy chữa cháy. Nhiều hộ gia đình sử dụng toàn bộ lối ra vào phục vụ mục đích kinh doanh, như bán hàng rong hoặc để xe máy, chặn lối thoát hiểm của những hộ gia đình khác. Ngoài ra, hệ thống điện và cáp viễn thông chằng chịt cũng có thể gây ra nguy cơ chập điện và hỏa hoạn.
Mặc dù thành phố đã triển khai các điểm chữa cháy công cộng trong các ngõ hẻm, nhưng nhiều điểm thiếu dụng cụ phòng cháy cần thiết. Điều này khiến những điểm chữa cháy không thể phát huy hiệu quả trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn.
Một yếu tố quan trọng khác góp phần vào nguy cơ hỏa hoạn là ý thức của cư dân. Một số người dân vẫn còn đốt vàng mã trong ngõ hẻm, gây nguy cơ cháy nổ. Ngoài ra, việc tuân thủ các quy định phòng cháy chữa cháy tại các cơ sở sản xuất và kinh doanh còn chưa triệt để, dẫn đến nguy cơ hỏa hoạn gia tăng.
Để giải quyết những thách thức nêu trên, cần có những giải pháp cấp thiết như:
* Nâng cấp cơ sở hạ tầng trong những ngõ hẻm chật hẹp, bao gồm mở rộng đường, cải thiện hệ thống điện và viễn thông, và cung cấp các điểm chữa cháy công cộng đầy đủ trang thiết bị.
* Kiểm tra và xử phạt nghiêm các hộ gia đình vi phạm quy định phòng cháy chữa cháy, đặc biệt là việc chặn lối thoát hiểm và sử dụng lối ra vào phục vụ mục đích kinh doanh.
* Tăng cường công tác tuyên truyền về phòng cháy chữa cháy cho người dân, đặc biệt là về các nguy cơ và cách phòng ngừa hỏa hoạn trong những ngõ ngách chật hẹp.
* Phát triển các đội cứu hỏa lưu động chuyên dụng để tiếp cận nhanh chóng các địa điểm xảy ra hỏa hoạn trong những ngõ hẻm chật hẹp.
Những biện pháp này là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ hỏa hoạn và đảm bảo an toàn cho người dân sống trong những ngõ ngách chật hẹp ở Hà Nội.