Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Nguyên tắc mới xác định "lương tham chiếu

Ngày 27/5, Quốc hội đã dành trọn một ngày để thảo luận toàn thể về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Đáng chú ý, dự luật đã được tiếp thu, chỉnh lý nhiều quy định lớn liên quan đến mức lương tham chiếu, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội và việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Nguyên tắc mới xác định

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) thay thế "mức lương cơ sở" bằng "mức tham chiếu" làm căn cứ điều chỉnh tiền lương đóng bảo hiểm xã hội và tính lương hưu. Nguyên tắc này nhằm tuân thủ Nghị quyết 27 của Trung ương về việc bãi bỏ mức lương cơ sở từ ngày 1/7/2023.

Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Nguyên tắc mới xác định

Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu Chính phủ nghiên cứu bổ sung nguyên tắc cụ thể xác định mức tham chiếu, bảo đảm tuân thủ quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 28 của Trung ương. Chính phủ cũng được giao hàng năm báo cáo Quốc hội về việc xây dựng và tổ chức thực hiện mức tham chiếu này đối với các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

Quy đinh căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của khu vực doanh nghiệp ít nhất bằng 70% tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác có tính chất lương của người lao động. Quy định này nhằm hài hòa với khu vực Nhà nước sau cải cách tiền lương, bảo đảm mọi người lao động khi về già có mức lương hưu đủ sống, không thấp hơn mức sống tối thiểu.

Quốc hội thảo luận về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi): Nguyên tắc mới xác định

Mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu, trợ cấp một lần được giữ nguyên như dự thảo trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6. Theo đó, tiền lương đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu là tiền lương tháng bình quân đóng bảo hiểm xã hội của người lao động trong thời kỳ đóng bảo hiểm xã hội (tính từ tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp một lần đến thời điểm nghỉ hưu hoặc nhận trợ cấp một lần).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý Chính phủ cần có đề án hỗ trợ và ban hành quy định phù hợp để người lao động tham gia bảo hiểm xã hội được vay vốn tín dụng theo các cơ chế, chính sách đặc thù khi gặp khó khăn. Điều này nhằm hạn chế tối đa tình trạng người lao động lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần do khó khăn tài chính.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị đẩy mạnh công tác truyền thông để người lao động hiểu được lợi ích của việc hưởng lương hưu hàng tháng thay vì lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Công đoàn Việt Nam cũng được yêu cầu tăng cường trách nhiệm, đổi mới công tác tuyên truyền để giúp người lao động nhận thức rõ hơn các hạn chế của việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Chính phủ đã trình lên Quốc hội 2 phương án về điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với trường hợp người chưa đủ tuổi hưởng lương hưu. Phương án 1 áp dụng lộ trình giảm dần cho những người tham gia bảo hiểm xã hội sau ngày 1/7/2025. Phương án 2 cho phép người lao động giải quyết một phần bảo hiểm xã hội một lần nhưng tối đa không quá 50% tổng thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành Phương án 1 nhưng cho rằng cần tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện chính sách pháp luật về lao động, việc làm để duy trì việc làm, thu nhập ổn định cho người lao động. Điều này sẽ hạn chế tối đa việc người lao động phải lựa chọn hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tiếp tục cho ý kiến về dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Dự thảo sau khi tiếp thu, chỉnh lý còn 11 chương, 147 điều, dự kiến được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này.