Quy hoạch tổng thể phát triển Metro và TOD: Vướng mắc pháp lý cần được giải quyết

Để hoàn thiện mục tiêu 180km đường sắt đô thị theo mô hình TOD tại TPHCM, các sở, ngành cần lên một kế hoạch toàn diện đồng thời dự lường và giải quyết các vướng mắc pháp lý có thể phát sinh trong tương lai.

Quy hoạch tổng thể phát triển Metro và TOD: Vướng mắc pháp lý cần được giải quyết

Với mục tiêu xây dựng 180km đường sắt đô thị vào năm 2035, TPHCM đang theo đuổi mô hình Phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD). Tuy nhiên, theo chuyên gia quy hoạch Ngô Viết Nam Sơn, để triển khai hiệu quả, thành phố cần giải quyết ba vấn đề lớn, trong đó có pháp lý.

Đầu tiên, quá trình phát triển theo mô hình TOD đòi hỏi tư duy kinh tế thị trường vững chắc. Các dự án phải đảm bảo hài hòa lợi ích cho cộng đồng đồng thời mang lại nguồn thu thêm cho ngân sách, không phụ thuộc vào nguồn trung ương.

Quy hoạch tổng thể phát triển Metro và TOD: Vướng mắc pháp lý cần được giải quyết

Thứ hai, việc tổ chức thực hiện dự án cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban ngành liên quan. Mỗi sở, ngành sẽ phụ trách riêng từng nhóm công việc cụ thể, đảm bảo tiến độ chung của dự án.

Cuối cùng, thành phố cần dự liệu và giải quyết các vướng mắc pháp lý có thể phát sinh khi triển khai mô hình TOD. Ông Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh: "Cần lên một kế hoạch toàn diện để hoàn thiện 180km metro, đồng thời cũng nhìn về tương lai, dự lường được sắp tới khi làm theo mô hình TOD thì thành phố gặp vướng điều gì về mặt pháp lý."

Quy hoạch tổng thể phát triển Metro và TOD: Vướng mắc pháp lý cần được giải quyết

Cũng theo ông Ngô Viết Nam Sơn, cần bỏ ra thời gian cần thiết để tập trung xây dựng một tuyến metro TOD mẫu mực, bao gồm kết nối tốt với hệ thống xe buýt, thu hút đông đảo người dân sử dụng và đem lại hiệu quả kinh tế, xã hội thực tế. Từ đó, mô hình này sẽ được nhân rộng sang các tuyến còn lại.

Để sớm thực hiện hệ thống đường sắt đô thị, PGS.TS Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông - vận tải Việt Đức, đề xuất thành phố cần chọn cụ thể một số tuyến đường sắt đô thị để xác định nhà ga phát triển TOD, từ đó có va chạm thực tế và tháo gỡ các vấn đề phát sinh.

TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, cho rằng thành phố cần suy nghĩ đến "TOD mới", áp dụng vào các dự án mới và cả những dự án đã có. Ông nhấn mạnh rằng triển khai TOD phải song song với phát triển hạ tầng giao thông, không thể chờ đợi giao thông hoàn thiện rồi mới bắt đầu thực hiện TOD.

Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho biết thành phố sẽ định hướng quy hoạch phát triển không gian và chuẩn bị sẵn hạ tầng cho TOD. Đồng thời, thành phố sẽ thực hiện tách phần đền bù ra khỏi dự án, trở thành một dự án độc lập. Thành phố cũng đang xây dựng một đề án phát triển TOD tổng thể, bao gồm các dự án lớn, giải pháp và cách thức triển khai.

Việc triển khai đồng bộ và giải quyết sớm các vấn đề pháp lý được xem là chìa khóa để TPHCM hoàn thiện mục tiêu 180km đường sắt đô thị theo mô hình TOD. Đây không chỉ là dự án trọng điểm về giao thông mà còn là đòn bẩy quan trọng để phát triển đô thị bền vững và nâng cao chất lượng sống cho người dân.