Trên những sườn núi đá chót vót của Ninh Bình, vào mùa hè sau những cơn mưa rào, xuất hiện loại đặc sản độc đáo gọi là dún. Loại rêu xanh đen này không chỉ là món ăn ngon mà còn là nguồn thu nhập cho người dân địa phương, nhưng đằng sau vẻ đẹp đó là những câu chuyện về sự mạo hiểm và đánh đổi.
Ẩn mình trong những khe đá tai mèo và đá tổ ong trên các dãy núi cao chót vót của Ninh Bình, dún là một loại rêu đặc biệt đã trở thành món ăn truyền thống của vùng đất "xứ sở đá vôi" này. Vào mùa hè, sau những cơn mưa rào, dún bắt đầu phát triển mạnh mẽ, phủ kín các sườn núi bằng màu xanh đen như nhung.
Thời điểm này cũng là lúc người dân Ninh Bình bắt đầu hành trình gian nan leo núi để hái dún. Anh Phạm Minh Hiếu, một người dân địa phương, cho biết: "Chỉ mùa hè mới có dún. Món này trở thành đặc sản nên nhiều người săn lùng tìm mua."
Để thu hoạch dún, người dân phải dậy sớm từ sáng để trèo lên những ngọn núi cao, đôi khi phải mất cả ngày mới hái đủ số lượng cần thiết. Công việc này không hề dễ dàng, đòi hỏi sự khéo léo và sức khỏe dẻo dai, bởi đường lên núi trơn trượt và hiểm trở, ẩn chứa nhiều mối nguy hiểm như đá tai mèo sắc nhọn, muỗi vằn, vắt, rắn, rết.
"Việc leo núi rất khó khăn, không phải ai cũng làm được", anh Đinh Văn Minh, một người hái dún lâu năm, tâm sự. "Nhưng nghề này không thể đợi trời tạnh hẳn mới đi lấy, vì dún sẽ chết và biến mất khi gặp nắng to. Nhiều người phải đánh cược tính mạng để kiếm tiền bằng nghề này."
Mỗi ngày, những người hái dún có thể thu về từ 20 đến 30kg dún, bán cho lái buôn với giá từ 20.000 đến 30.000 đồng/kg. Với nghề này, họ có thể kiếm được hơn nửa triệu đồng mỗi ngày, một khoản tiền không nhỏ so với thu nhập trung bình tại địa phương. Tuy nhiên, đằng sau những khoản tiền kiếm được là hiểm nguy luôn rình rập trên những sườn núi cheo leo.
Dún sau khi hái về sẽ được người dân rửa sạch và chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như nộm, canh, xào. Ngon nhất vẫn là món nộm dún, với hương vị thanh mát, hòa quyện giữa vị ngọt của dún, vị chua của chanh, vị cay của ớt và thơm của rau thơm. Chỉ cần đảo đều cho ngấm gia vị là có thể thưởng thức ngay món ăn đặc biệt này.
Trong những ngày hè oi bức, dún trở thành món ăn giải nhiệt được nhiều người ưa chuộng. Không chỉ thơm ngon, dún còn được cho là có tác dụng giải độc, thanh nhiệt, giúp cơ thể khỏe mạnh. Vì vậy, nhiều người còn tìm mua dún phơi khô để chế biến thành các món ăn khác nhau hoặc gửi đến người thân, bạn bè ở xa.
Mùa hái dún đá bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 8 dương lịch. Đây cũng là thời điểm trời mưa rào nhiều, dún sinh sôi nảy nở mạnh mẽ. Người dân Ninh Bình cũng tranh thủ thời gian này để thu hoạch "lộc trời", kiếm thêm thu nhập trang trải cuộc sống.
Mặc dù là một món ăn ngon và độc đáo, nhưng dún không phải dễ tìm trên thị trường. Chỉ những người thực sự yêu thích và biết cách chế biến mới có thể thưởng thức trọn vẹn hương vị của đặc sản "xứ sở đá vôi" này.
Đăng ký VIP Member