Sâu đầu đen đang hoành hành dữ dội tại các vườn dừa ở Bến Tre, khiến người dân điêu đứng, mất trắng vườn cây. Mặc dù đã có nhiều biện pháp được triển khai để khống chế sâu, nhưng hiệu quả chưa thực sự khả quan, gây ảnh hưởng nặng nề đến sinh kế của nhiều gia đình.
Năm ngoái, ông Bằng (56 tuổi), ở huyện Giồng Trôm, Bến Tre, như ngồi trên đống lửa khi vườn dừa rộng gần 1 ha mà ông dự định thuê của bà Mười để khai thác trái bị sâu đầu đen tấn công, phá sạch. Ông Bằng cho biết, ông cũng có 0,4 ha vườn dừa, nhưng cũng đang "hết hơi" để giành giật với loài sâu này. Mỗi tháng, gia đình ông phải chi hơn 1 triệu đồng thuê người phun xịt sâu, khiến lợi nhuận từ việc trồng dừa gần như không còn.
Ông Bằng xót xa chia sẻ: "Vì sâu đầu đen mà dân trồng dừa chúng tôi khổ quá, tính đến nay đã 3 năm rồi, thiệt hại không biết bao nhiêu mà kể. Ở đây hầu như ai cũng trồng dừa, nhìn quanh nhà tôi vườn nào cũng cháy lá, dân không biết trông vào đâu".
Cạnh nhà ông Bằng, gia đình bà Thùy (41 tuổi) cũng vừa mất trắng hơn 0,1 ha vườn dừa vì sâu đầu đen. Đất vườn bây giờ chỉ còn trơ lại những gốc cây cháy đen, lá và trái gần như đã rụng sạch.
Bà Thùy đau đớn kể lại: "Mới bị sâu tấn công 2 tháng thôi đấy, mà tan nát hết, không kịp làm gì cả. Giờ đốn cây rồi để hoang vườn thôi, chờ khi nào dịch hết thì mới dám trồng lại".
Sâu đầu đen không chỉ ăn lá non như các loại sâu khác mà còn ăn cả lá già, ăn từ gốc đến đọt rồi mới ăn trái, khiến việc phòng trừ rất khó khăn.
Gia đình bà Tư (70 tuổi) chỉ có 0,1 ha vườn dừa, nhưng may mắn vẫn giữ được. Bà Tư cho biết, để giữ vườn dừa, tháng nào bà cũng phải thuê người xịt thuốc sâu 2 lần, khiến bà phải tốn rất nhiều tiền.
Bà Tư thở dài than thở: "Vườn ở quanh nhà, xịt thuốc cũng ảnh hưởng sức khỏe lắm, nhưng không xịt thì cây chết. Năm ngoái trái bị rụng rất nhiều, cây vẫn chưa hồi lại được năng suất, có thể sẽ bị ảnh hưởng thêm vài năm nữa".
Theo số liệu của ngành Nông nghiệp tỉnh Bến Tre, đến nay sâu đầu đen đã phát sinh và gây hại trên 2.600 ha vườn dừa. Có gần 2.200 ha dừa đã được cứu chữa, đang phục hồi, nhưng ngược lại cũng có gần 100 ha dừa bị thiệt hại nặng, đã phải đốn bỏ.
Ngành nông nghiệp đã triển khai nhiều biện pháp để diệt trừ sâu đầu đen như phun xịt thuốc, thả ong thiên địch. Tuy nhiên, hiệu quả vẫn chưa khả quan và sâu đầu đen vẫn tiếp tục gây hại trên diện rộng.
Vườn dừa là sinh kế chính của nhiều hộ gia đình ở Bến Tre. Nạn sâu đầu đen đang đe dọa nghiêm trọng đến nguồn thu nhập của người dân, khiến họ đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản và rơi vào cảnh túng quẫn.