Tại một tọa đàm do báo Pháp luật Việt Nam tổ chức, các đại biểu đã thảo luận về lộ trình tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với thuốc lá, với mục tiêu vừa giảm tỷ lệ hút thuốc vừa hạn chế buôn lậu. Phương pháp tăng thuế hỗn hợp với lộ trình tăng dần được nhiều chuyên gia đánh giá là giải pháp phù hợp.
Tăng thuế thuốc lá: Cần lộ trình hợp lý để kiểm soát gia tăng buôn lậu
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, việc tăng Thuế TTĐB là cần thiết để giảm tỷ lệ người hút thuốc, đặc biệt là giới trẻ, nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm nguy cơ mắc các bệnh hiểm nghèo như ung thư phổi và bệnh hô hấp.
Tuy nhiên, bà Cúc cũng chỉ ra rằng cả hai phương án tăng thuế trong dự thảo đều dự báo tổng lượng tiêu thụ thuốc lá sẽ giảm đáng kể, gây thiệt hại cho ngành thuốc lá và làm gia tăng lượng thuốc lá lậu trên thị trường.
Tăng thuế thuốc lá: Cần lộ trình hợp lý để kiểm soát gia tăng buôn lậu
Để giải quyết những lo ngại này, bà Cúc và nhiều chuyên gia khác đề xuất áp dụng phương pháp tăng thuế hỗn hợp với lộ trình tăng dần. Theo đó, thuế suất sẽ được điều chỉnh theo từng giai đoạn, với mức tăng hợp lý để vừa giảm tiêu thụ thuốc lá vừa hạn chế sự gia tăng của thuốc lá lậu.
Ông Hồ Lê Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam, đề xuất lộ trình tăng thuế cụ thể như sau: 2.000 đồng vào năm 2026, 2.000 đồng vào năm 2028 và thêm 2.000 đồng vào năm 2030. Lộ trình này sẽ giúp doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị chuyển đổi sản phẩm và chuyển đổi vùng trồng nguyên liệu, tránh những tác động tiêu cực đến ngành và thị trường.
Tăng thuế thuốc lá: Cần lộ trình hợp lý để kiểm soát gia tăng buôn lậu
Các Đại biểu Quốc hội cũng đồng tình với sự cần thiết của việc tăng thuế but lưu ý rằng cần có lộ trình tăng hợp lý, có khoảng cách thời gian và có thể lùi thời gian áp dụng để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị chuyển đổi.
TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh, phân tích rằng thuế TTĐB chỉ là một trong nhiều công cụ chính sách để đạt được các mục tiêu kinh tế và xã hội. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp linh hoạt các công cụ chính sách khác như truyền thông nâng cao nhận thức, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo để thuế TTĐB phát huy hiệu quả.
Tăng thuế thuốc lá: Cần lộ trình hợp lý để kiểm soát gia tăng buôn lậu
Việc tăng thuế TTĐB đối với thuốc lá là cần thiết để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hạn chế buôn lậu. Tuy nhiên, lộ trình tăng thuế cần được cân nhắc kỹ lưỡng, với phương pháp tăng thuế hỗn hợp và lộ trình tăng dần để đảm bảo hài hòa giữa mục tiêu tài chính, kinh tế và xã hội.