Thất bại trong kỳ thi lớp 10: Gánh nặng tâm lý nặng nề đè lên học sinh và phụ huynh

Kỳ thi vào lớp 10 công lập tại Hà Nội trở thành nỗi ám ảnh của học sinh và phụ huynh do chỉ tiêu hạn chế. Những em học sinh trượt nguyện vọng không chỉ đối mặt với cú sốc tinh thần mà còn khiến phụ huynh rơi vào trạng thái hoang mang lo lắng.

Thất bại trong kỳ thi lớp 10: Gánh nặng tâm lý nặng nề đè lên học sinh và phụ huynh

Thủ đô Hà Nội luôn đón nhận lượng lớn học sinh tốt nghiệp lớp 9 tham gia kỳ thi vào lớp 10 công lập. Tuy nhiên, số lượng trường công lập chỉ đáp ứng được khoảng hơn 60% số thí sinh dự tuyển, khiến việc trúng tuyển của các em trở nên hết sức khó khăn. Sau mỗi mùa thi, không ít học sinh phải đối mặt với cú sốc khi "vượt vũ môn" không thành.

Nhiều phụ huynh mạnh mẽ lựa chọn cách động viên và tìm kiếm cánh cửa khác cho con, song cũng không ít người rơi vào tình trạng tuyệt vọng, thậm chí là trách móc khi kỳ vọng quá lớn vào con em mình. Điển hình là trường hợp của em Lê Hoàng K. (quận Long Biên, Hà Nội), trượt nguyện vọng vào cả hai trường THPT Nguyễn Văn Cừ và THPT Dương Xá. Sự việc khiến em hụt hẫng và mẹ em thì khóc như một đứa trẻ.

Thất bại trong kỳ thi lớp 10: Gánh nặng tâm lý nặng nề đè lên học sinh và phụ huynh

Không khí trong gia đình trở nên nặng nề khi mẹ của K. bỏ bê công việc và chỉ quanh quẩn trong phòng riêng. Phải đến khi K. khuyên nhủ và hứa sẽ phấn đấu trong tương lai, mẹ em mới dần lấy lại bình tĩnh. Ngay sau đó, mẹ của K. vội vàng tìm kiếm suất học tại các trường tư thục cho con và may mắn được nhận vào một trường gần nhà.

Theo TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Khoa học Tâm lý giáo dục Hà Nội, trước mỗi kỳ thi, học sinh và phụ huynh đều đặt ra những kỳ vọng nhất định. Tuy nhiên, kết quả không phải lúc nào cũng như mong đợi. Trong hoàn cảnh này, cha mẹ nên kìm nén những kỳ vọng để chia sẻ và đồng hành cùng con. Việc chọn một trường tư phù hợp là điều hết sức quan trọng.

Thất bại trong kỳ thi lớp 10: Gánh nặng tâm lý nặng nề đè lên học sinh và phụ huynh

TS Lâm cũng nhấn mạnh rằng mọi sự chỉ trích và mắng mỏ vào thời điểm này đều vô ích, thậm chí còn gây tổn thương và khiến trẻ có những hành động tiêu cực. Bên cạnh đó, ông cũng chia sẻ nhiều trường hợp học sinh trượt nguyện vọng vào các trường top đầu nhưng lại đạt được thành tích cao khi theo học tại những trường khác, nhờ vào sự nỗ lực và ý chí tiến thủ.

Theo PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa các Khoa học Giáo dục, Trường ĐH Giáo dục (ĐH Quốc gia Hà Nội), nỗi buồn bã và lo lắng của học sinh khi trượt trường công lập là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, lúc này, phụ huynh cần hiểu rằng các em cần nhận được sự động viên, chia sẻ kịp thời hơn là trách móc hay dằn vặt.

Ông Nam cũng nêu rõ rằng chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 10 công lập tại Hà Nội gần như không thay đổi theo từng năm, với khoảng hơn 30.000 học sinh không được vào công lập. Không gia đình nào muốn con mình nằm trong số đó, nhưng trong tình huống này, phụ huynh cần "dẹp thất vọng sang một bên" để bảo vệ con, chuẩn bị các phương án sẵn sàng đối mặt, giúp trẻ bớt đi gánh nặng tâm lý và tiếp tục có động lực học tập.

Theo thống kê của Sở GD-ĐT Hà Nội, năm học 2024-2025, dự kiến có gần 135.000 học sinh lớp 9 tốt nghiệp, tăng hơn 5.000 học sinh so với năm học trước. Trong số đó, chỉ khoảng 60% học sinh đỗ vào các trường công lập, số còn lại phải theo học trường tư hoặc trường nghề.

Như vậy, kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập năm nay tại Hà Nội tiếp tục trở thành một cuộc đua cam go khi chỉ tiêu các trường tăng chủ yếu ở ngoại thành, còn các trường top đầu lại không tăng hoặc thậm chí còn giảm.