Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ (ETH Zurich) áp dụng kiểm tra an ninh nghiêm ngặt đối với ứng viên Trung Quốc đăng ký học thạc sĩ và tiến sĩ tại đây, bao gồm cả những sinh viên tốt nghiệp từ 14 trường đại học danh tiếng.
Thụy Sĩ thắt chặt sàng lọc ứng viên Trung Quốc vào học Thạc sĩ, Tiến sĩ
Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ (ETH Zurich) vừa đưa ra thông báo kiểm tra an ninh đối với các ứng viên Trung Quốc đăng ký học chương trình thạc sĩ và tiến sĩ tại đây. Viện cũng đã liệt kê rõ ràng danh sách 14 trường đại học và chuyên ngành ứng viên nước này cần được kiểm tra chặt chẽ hơn.
14 trường đại học này bao gồm: Đại học Hàng không Vũ trụ Bắc Kinh, Đại học Công nghệ Bắc Kinh, Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân, Đại học Công trình Cáp Nhĩ Tân, Đại học Hàng không Vũ trụ Nam Kinh, Đại học Công nghệ Nam Kinh, Đại học Công nghiệp Tây Bắc, Đại học Khoa học Kỹ thuật Quốc phòng, Đại học Khoa học Kỹ thuật Trung Quốc, Đại học Bưu điện Bắc Kinh, Đại học Khoa học Kỹ thuật Điện tử, Đại học Tứ Xuyên, Đại học (Tôn) Trung Sơn và Đại học Thiên Tân, với nhiều chuyên ngành quan trọng như khoa học vật liệu, kỹ thuật hàng không vũ trụ, khoa học máy tính, điện tử viễn thông và nhiều lĩnh vực khác.
ETH Zurich cho biết quy định này nhằm giảm thiểu rủi ro lạm dụng kiến thức, khoa học công nghệ cho mục đích quân sự và dân sự, còn được gọi là "lưỡng dụng". Viện nhấn mạnh đây không phải là yêu cầu nội tại của trường mà dựa trên bối cảnh địa chính trị thế giới đang thay đổi nhanh chóng.
Nhà khoa học Trung Quốc Khúc Vân Bằng, từng tham gia nghiên cứu Công nghệ Vật liệu tại Đại học Bách khoa Liên bang Lausanne (EPFL) trong 4 năm, cho biết việc Thụy Sĩ sàng lọc nghiêm ngặt sinh viên quốc tế như vậy chưa từng xảy ra trước đây.
"Thụy Sĩ là đất nước cởi mở với sinh viên quốc tế và có nhiều chính sách đãi ngộ đa dạng. Tuy nhiên, do những yếu tố bên ngoài như căng thẳng quốc tế gia tăng cùng với sự nhạy cảm về công nghệ, khoa học kỹ thuật và quốc phòng, buộc trường phải đưa ra quy định này", ông Bằng nói với SCMP.
Ngoài Thụy Sĩ, hồi tháng 6/2023, Bộ Giáo dục Hà Lan cũng thông báo triển khai biện pháp sàng lọc bắt buộc đối với sinh viên và nhà nghiên cứu Trung Quốc tham gia chương trình đào tạo trong ngành công nghiệp bán dẫn và quốc phòng.
Bối cảnh thế giới ngày càng phức tạp, căng thẳng giữa các quốc gia gia tăng, đòi hỏi các quốc gia phải tăng cường an ninh quốc gia. Các biện pháp sàng lọc như của ETH Zurich và Hà Lan là những động thái phản ánh xu hướng này.
Mặc dù mục đích chính là đảm bảo an ninh quốc gia, các biện pháp sàng lọc cũng có thể gây ra những lo ngại về phân biệt đối xử và cản trở sự hợp tác học thuật. Các quốc gia cần cân bằng giữa an ninh quốc gia và các giá trị cởi mở, hợp tác quốc tế, đảm bảo rằng các biện pháp sàng lọc được thực hiện một cách công bằng và không ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển chung của khoa học, công nghệ.
Việc Thụy Sĩ và Hà Lan thắt chặt sàng lọc đối với sinh viên quốc tế đến từ Trung Quốc cũng là lời nhắc nhở rằng căng thẳng giữa các cường quốc đang định hình lại bản chất của khoa học, công nghệ và học thuật, điều này có thể ảnh hưởng sâu sắc đến hợp tác quốc tế và sự tiến bộ của nhân loại trong tương lai.