Những năm gần đây, số lượng sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc tại nhiều trường đại học trên cả nước tăng mạnh, đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng đào tạo và năng lực thực tế của sinh viên. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về tình trạng này và phân tích những nguyên nhân có thể dẫn đến sự chênh lệch giữa các trường trong tỉ lệ sinh viên đạt kết quả học tập cao.
Trong thời gian gần đây, tại không ít trường đại học, tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc gia tăng đáng kể. Vấn đề này thu hút sự quan tâm của dư luận bởi nó đặt ra nhiều câu hỏi về phương thức đánh giá sinh viên, chất lượng đào tạo và mối quan hệ giữa bằng cấp và năng lực thực tế.
Theo số liệu từ Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, trong đợt tốt nghiệp tháng 3/2023, có tới 61,06% sinh viên đạt loại giỏi và xuất sắc. Tỉ lệ này thậm chí còn cao hơn vào tháng 6, đạt 41,88%. Một trường khác là ĐH Ngoại thương Hà Nội cũng ghi nhận tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại xuất sắc và giỏi lên tới 82,6% trong đợt tốt nghiệp năm 2024.
Không chỉ các trường đại học lớn, một số trường tư thục như ĐH Hoa Sen, ĐH Kinh tế Tài chính TP.HCM cũng có tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc ở mức cao, lần lượt là gần 50% và 40%.
Ngược lại, tại nhiều trường đại học khác, tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc chỉ ở mức khoảng 20%. Trường ĐH Tôn Đức Thắng chỉ có 11,7% sinh viên đạt loại giỏi và xuất sắc trong đợt tốt nghiệp tháng 11/2023. ĐH Bách khoa TP.HCM và ĐH Sài Gòn cũng có tỉ lệ tương đương.
Sự chênh lệch đáng kể về tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc giữa các trường đại học nêu lên câu hỏi về phương thức đánh giá sinh viên. Một số ý kiến cho rằng các trường đã "nhẹ tay" trong quá trình chấm điểm, dẫn đến tình trạng "lạm phát bằng cấp".
Tuy nhiên, các trường đại học liên quan cũng đưa ra nhiều lý do để giải thích cho tỉ lệ sinh viên đạt kết quả học tập cao. ĐH Kinh tế TP.HCM cho biết họ áp dụng hệ thống đánh giá đa dạng và chặt chẽ, bao gồm thi vấn đáp, báo cáo thuyết trình và các bài kiểm tra viết.
ĐH Ngoại thương Hà Nội cũng nhấn mạnh rằng chương trình đào tạo của trường có chất lượng cao, chú trọng vào phát triển năng lực thực tế của sinh viên. Ngoài ra, quá trình đánh giá sinh viên được thực hiện nghiêm ngặt, đảm bảo tính công bằng và khách quan.
Mặt khác, một số chuyên gia giáo dục cũng chỉ ra rằng yếu tố đầu vào của các trường đại học có thể ảnh hưởng đến tỉ lệ sinh viên đạt kết quả học tập cao. Các trường có điểm chuẩn cao thường thu hút những học sinh có năng lực học tập tốt hơn, dẫn đến tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc cao hơn.
Sự chênh lệch về tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp loại giỏi và xuất sắc giữa các trường đại học là một vấn đề cần được quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu tuyển dụng nguồn nhân lực chất lượng cao của xã hội. Người học, các nhà tuyển dụng và các cơ quan quản lý giáo dục cần đánh giá kỹ hơn về năng lực thực tế của sinh viên, thay vì chỉ dựa vào bằng cấp.
Tình trạng "lạm phát bằng cấp" có thể dẫn đến hệ quả là sinh viên ra trường không đáp ứng được yêu cầu công việc, gây khó khăn cho các nhà tuyển dụng trong việc tìm kiếm nhân sự phù hợp. Do đó, cần có những giải pháp toàn diện để cải thiện chất lượng đào tạo, nâng cao năng lực thực tế của sinh viên và đảm bảo tính công bằng và khách quan trong quá trình đánh giá.