Trong những ngày gần đây, bài thơ "Tiếng hạt nảy mầm" của tác giả Tô Hà, được thiết kế là bài số 5 tuần 3 trong sách Tiếng Việt lớp 5 bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, đã gây ra nhiều luồng tranh cãi trái chiều trong dư luận. Một số ý kiến cho rằng bài thơ có nhiều từ ngữ khó hiểu, câu từ trúc trắc, hay toàn bài thơ không có vần, gây khó khăn cho việc học của học sinh lứa tuổi nhỏ.
Trên các diễn đàn, mạng xã hội, nhiều bình luận cho rằng cách dùng từ trong bài thơ của tác giả, đặc biệt là những từ như "ánh ỏi", "lặng chăm",... là khó hiểu và không phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 5. Thậm chí, có ý kiến cho rằng, thơ như thế này không nên đưa vào sách giáo khoa để dạy học sinh.
Tiếng hạt nảy mầm: Bài thơ gây tranh cãi
Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến cho rằng bài thơ tuy có một số từ ngữ ít gặp, ít quen thuộc nhưng không đáng bị chỉ trích. Họ cho rằng có thể cảm nhận được cái hay, đẹp và ý nghĩa của bài thơ này.
Ngoài ra, một số giáo viên cho rằng bài thơ "vừa sức" để dạy và học, phù hợp với trình độ học sinh lớp 5. Họ đưa ra các ví dụ về các bài tập đọc hiểu, hồi đáp bài thơ mà học sinh tiểu học đã làm được.
Tiếng hạt nảy mầm: Bài thơ gây tranh cãi
Trước những tranh cãi này, GS.TS Lê Phương Nga (giảng viên cao cấp Trường ĐH Sư phạm Hà Nội) cho rằng bài thơ "Tiếng hạt nảy mầm" là một bài thơ hay, thậm chí rất "thơ" và hoàn toàn vừa sức, phù hợp để dạy cho học sinh lớp 5. Bà Nga giải thích rằng, bài thơ được sáng tác năm 1974, nên một số từ ngữ xuất hiện trong đó có thể không còn quen thuộc với học sinh ngày nay, nhưng điều đó không làm ảnh hưởng đến giá trị văn học của bài thơ.
Bà Nga nhấn mạnh rằng, cách dùng từ "lạ hóa" chỉ dùng trong thơ văn, các cách nói hàm ẩn và biểu đạt ý bằng hình ảnh là những đặc trưng của thơ văn. Để hiểu ngôn ngữ thơ, cần phải có sự sáng tạo, không thể cứng nhắc theo kiểu "mở từ điển ra tra".
Tiếng hạt nảy mầm: Bài thơ gây tranh cãi
Theo GS Lê Phương Nga, để đưa một tác phẩm văn học vào sách giáo khoa, cần phải căn cứ vào nhiều tiêu chuẩn, trong đó có sự phù hợp với trình độ, sở thích và khả năng tiếp nhận của học sinh. Bài thơ "Tiếng hạt nảy mầm" đáp ứng được các tiêu chuẩn này, vì thế, việc đưa bài thơ vào sách giáo khoa là hoàn toàn xứng đáng.
Bên cạnh đó, việc dạy văn học trong nhà trường không chỉ nhằm truyền đạt kiến thức mà còn giúp học sinh hình thành các kĩ năng cảm thụ, tưởng tượng, sáng tạo. Bài thơ "Tiếng hạt nảy mầm" với những hình ảnh, ngôn từ giàu sức gợi mở sẽ giúp học sinh phát triển những kĩ năng này.
Việc đưa bài thơ "Tiếng hạt nảy mầm" vào sách giáo khoa đã gây ra nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, qua những phân tích và lập luận từ các chuyên gia, có thể thấy rằng bài thơ hoàn toàn phù hợp với mục tiêu và yêu cầu giảng dạy văn học trong nhà trường. Bài thơ vừa mang giá trị giáo dục, vừa mang giá trị thẩm mỹ, xứng đáng được các thế hệ học sinh tiếp nhận và cảm thụ.