Viện kiểm sát xác định bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đóng vai trò then chốt trong ba nhóm tội bị truy tố, bao gồm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền và vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới.
Tổng kết vai trò chủ chốt của Trương Mỹ Lan trong giai đoạn hai vụ án Vạn Thịnh Phát
Trong giai đoạn hai của vụ án Vạn Thịnh Phát, Viện Kiểm sát Tối cao đã hoàn tất cáo trạng truy tố bà Trương Mỹ Lan cùng 33 đồng phạm về ba nhóm tội danh. Trong đó, bà Lan bị truy tố cả ba tội và được xác định là người có vai trò cao nhất.
Cáo trạng nêu rõ rằng bà Lan đã thành lập Tập đoàn Vạn Thịnh Phát vào năm 1992 và nắm giữ 60% cổ phần, đồng thời làm Chủ tịch Hội đồng quản trị cho đến nay. Ngoài ra, bà Lan còn nắm giữ phần lớn cổ phần tại Ngân hàng SCB và Công ty Chứng khoán TVSI thông qua người thân, pháp nhân và cá nhân khác. Nhờ đó, bà Lan có thể thao túng, chỉ đạo và điều hành hoạt động của các pháp nhân này.
Cơ quan truy tố kết luận rằng bà Lan đã ra chủ trương sử dụng các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành trái phiếu. Bà Lan đã hợp bàn với các đồng phạm phát hành 25 mã trái phiếu "khống" với tổng khối lượng hơn 308 triệu trái phiếu. Số trái phiếu này được huy động vốn từ 35.824 nhà đầu tư thứ cấp, thu về tổng số tiền hơn 30 nghìn tỷ đồng. Sau khi thu về, bà Lan đã sử dụng số tiền này vào nhiều mục đích khác nhau, không đúng mục đích phát hành, dẫn đến mất khả năng thanh toán.
Sau khi tham ô tài sản của Ngân hàng SCB và lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bà Lan đã chỉ đạo các bị can phối hợp với cá nhân, pháp nhân chuyển tiền ra khỏi hệ thống Ngân hàng SCB hoặc rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Hành vi này nhằm che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của hơn 445 nghìn tỷ đồng mà bà Lan phạm tội có được.
Trong thời gian từ 2012 đến 2022, bà Lan đã chỉ đạo các bị can lập các hợp đồng "khống" giữa các công ty tại Việt Nam và các công ty, tổ chức ở nước ngoài. Thông qua các hợp đồng này, bà Lan đã chuyển tiền trái phép qua biên giới với tổng số tiền hơn 4,5 tỷ USD.
Cáo trạng xác định một số người nước ngoài đã hỗ trợ bà Lan trong việc chuyển tiền trái phép, trong đó có luật sư Chiu Bing Keung Kenneth (quốc tịch Anh và Bắc Ireland) và Chen Yi Chung (quốc tịch Hong Kong). Cơ quan tố tụng đã đề nghị tương trợ tư pháp tới Hồng Kông và Anh để xác minh thông tin về những người này, nhưng chưa nhận được kết quả.
Trong giai đoạn đầu của vụ án, bà Trương Mỹ Lan đã bị TAND TP HCM tuyên tử hình về ba tội. Cáo trạng cáo buộc bà Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong Hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay. Đến thời điểm tháng 10 năm 2022, nhóm bà Lan và Vạn Thịnh Phát còn gần 1.300 khoản vay dư nợ 677.000 tỷ đồng gốc và lãi.