Ở xã Hương Lâm, Bắc Giang, có 4 ngôi làng tồn tại tục "kết chạ", khiến trai gái không được yêu đương hay lấy nhau làm vợ chồng.
Trải qua hàng trăm năm, 4 ngôi làng Thôn Đông Lâm - Nga Trại, Thôn Phúc Linh - Hương Câu vẫn giữ vững tục "kết chạ", một nét văn hóa truyền thống độc đáo. Tục lệ này bắt nguồn từ lịch sử, khi người dân các làng phải đoàn kết chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt và sự đàn áp của phong kiến thực dân.
Để duy trì mối quan hệ gắn kết, các làng đã lập ra hương ước với quy định nghiêm ngặt: trai gái không được yêu đương, cưới nhau, nhân dân không được mâu thuẫn, cãi vã.
Vượt qua bao thế hệ, tục "kết chạ" đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân. Từ bé, trẻ em đã được gia đình truyền đạt về phong tục này, luôn ý thức được mối quan hệ anh em giữa hai làng. Chính vì vậy, cho đến nay, chưa từng có đôi trai gái nào giữa Đông Lâm - Nga Trại và Phúc Linh - Hương Câu nên duyên vợ chồng.
Ông Đồng Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND xã Hương Lâm, khẳng định tục "kết chạ" là một nét văn hóa truyền thống tốt đẹp. Nó không những duy trì mối quan hệ gắn bó giữa các làng mà còn tạo nên sự ổn định an ninh trật tự. Những va chạm, mâu thuẫn đều được bỏ qua khi biết đối phương là người làng "kết chạ".
"Kết chạ" cũng mang ý nghĩa giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn. Trong lịch sử, người dân Đông Lâm đã giúp Nga Trại cấy cày, trong khi dân Nga Trại lại giúp Đông Lâm thu hoạch lúa mùa. Trong kháng chiến chống Mỹ, làng Hương Câu đã chia sẻ hàng trăm mẫu lúa chín cho làng Phúc Linh khi thiên tai hoành hành.
Để duy trì và củng cố tình thâm, năm 1988, hai làng Phúc Linh - Hương Câu đã thống nhất lập quy ước mới với tên gọi "Mối tình Hương - Phúc". Quy ước gồm 5 điều bắt buộc, trong đó nhấn mạnh tình cảm hai làng luôn phải tuân theo sự chỉ đạo của Đảng, chính quyền; dân hai làng phải khiêm nhường, tôn kính lẫn nhau.
Dù "kết chạ" nhưng các làng không phân biệt làng nào là làng anh, làng nào là làng em. Trong giao tiếp hàng ngày, họ tôn trọng, cung kính lẫn nhau, gọi nhau là anh, là chị mà không phân biệt tuổi tác. Điều này thể hiện sự gắn kết bền chặt, vượt lên trên mọi khác biệt.
Ông Đồng Văn Tú, Chủ đám đình làng Đông Lâm, cho biết tục "kết chạ" giúp duy trì an ninh trật tự. Các va chạm, xích mích giữa người dân hai làng thường được giải quyết bằng hòa giải, tránh để xảy ra những mâu thuẫn lớn.
"Kết chạ" là một tục lệ độc đáo, đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Nó phản ánh tinh thần đoàn kết, sự gắn bó sâu sắc giữa người dân các làng. Tục lệ này vẫn được bảo tồn và phát huy, trở thành một nét văn hóa đặc trưng của xã Hương Lâm, Bắc Giang.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại, tục "kết chạ" vẫn đang được gìn giữ và truyền lại cho thế hệ trẻ. Tuy nhiên, trước những thay đổi trong lối sống, phong tục này không tránh khỏi những thách thức. Việc duy trì và phát triển tục "kết chạ" đòi hỏi sự chung tay của chính quyền địa phương, người dân và các thế hệ tương lai.
Đăng ký VIP Member