Việt Nam hợp tác với Nga triển khai Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân với lò phản ứng công suất 10 MW

Việt Nam và Nga hợp tác xây dựng Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Công nghệ Hạt nhân (CNST) tại Long Khánh, Đồng Nai, với mục tiêu sản xuất dược chất phóng xạ và chiếu xạ silic tạo vật liệu bán dẫn sản xuất chip.

Việt Nam hợp tác với Nga triển khai Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân với lò phản ứng công suất 10 MW

Việt Nam và Nga đã ký kết Bản ghi nhớ về hợp tác xây dựng Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Công nghệ Hạt nhân (CNST) tại Việt Nam. Dự án này được triển khai theo chủ trương phát triển năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, gắn liền với phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.

Trung tâm CNST dự kiến đặt tại thành phố Long Khánh, tỉnh Đồng Nai. Trung tâm sẽ có lò phản ứng hạt nhân dạng bể, công suất 10 MW, sử dụng nhiên liệu độ giàu thấp do Nga chế tạo. Lò phản ứng này sẽ là lò phản ứng hạt nhân thứ hai của Việt Nam, sau Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã hoạt động được 40 năm.

Việt Nam hợp tác với Nga triển khai Trung tâm Nghiên cứu Hạt nhân với lò phản ứng công suất 10 MW

Lò phản ứng hạt nhân mới hướng đến mục tiêu sản xuất dược chất phóng xạ và chiếu xạ silic để tạo vật liệu bán dẫn dùng trong sản xuất chip. Dược chất phóng xạ đóng vai trò quan trọng trong điều trị và chẩn đoán ung thư, bệnh lý về tim mạch và tuyến giáp.

Hiện nay, Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt chỉ có thể sản xuất gần 10 loại dược chất phóng xạ. Lò phản ứng mới với công suất gấp 5-7 lần dự kiến sẽ tăng cường sản xuất và đa dạng hóa các loại dược chất này, đáp ứng nhu cầu điều trị ung thư trong nước.

Chiếu xạ silic bằng lò phản ứng hạt nhân tạo ra vật liệu bán dẫn chất lượng cao, được sử dụng trong sản xuất chip. Đây là vật liệu quan trọng trong các thiết bị điện tử hiện đại như máy tính, điện thoại thông minh và nhiều ngành công nghiệp khác.

Để khai thác hiệu quả lò phản ứng mới, Bộ Khoa học và Công nghệ giao Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam xây dựng các nhóm chuyên môn sâu về vật lý lò, thiết kế, sản xuất đồng vị phóng xạ, nghiên cứu vật liệu, chiếu xạ silic, phân tích kích hoạt, bảo vệ môi trường và an toàn hạt nhân.

Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam cũng đang triển khai hợp tác với các đơn vị nước ngoài, trong đó có Viện Liên hiệp Nghiên cứu Hạt nhân Dubna (JINR) để đào tạo cán bộ phục vụ cho dự án.

Theo Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Hoàng Giang, dự án CNST là một bước tiến quan trọng trong phát triển năng lượng nguyên tử hòa bình của Việt Nam. Năng lượng nguyên tử đóng vai trò ngày càng quan trọng trong ứng dụng y tế, nông nghiệp, xuất nhập khẩu hàng hóa nông sản.

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt tiền thân là Lò phản ứng TRIGA Mark-2 công suất 250 kWt được Mỹ xây dựng năm 1963. Sau ngày giải phóng, Liên Xô đã giúp Việt Nam khôi phục và mở rộng lò phản ứng, đưa vào vận hành với công suất danh định 500 kWt vào năm 1984. Lò phản ứng này đã đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu khoa học, phân tích mẫu, sản xuất thuốc phóng xạ và đào tạo nhân lực.

Dự án Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Công nghệ Hạt nhân là một dự án chiến lược, có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển năng lượng nguyên tử hòa bình và ứng dụng năng lượng hạt nhân vào phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam. Dự án sẽ được triển khai theo lộ trình dài hạn, hướng đến mục tiêu đưa năng lượng nguyên tử trở thành một nguồn năng lượng sạch, an toàn và hiệu quả trong tương lai.