Việt Nam - Nga hợp tác triển khai Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân

Trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Việt Nam, hai nước đã chứng kiến lễ ký kết ghi nhớ về Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân tại Việt Nam, đánh dấu một bước tiến lớn trong quan hệ hợp tác năng lượng hạt nhân giữa hai quốc gia.

Việt Nam - Nga hợp tác triển khai Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân

Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân (CNTS) là một dự án trọng điểm trong khuôn khổ hợp tác năng lượng hạt nhân giữa Việt Nam và Nga. Dự án được triển khai theo Hiệp định Liên Chính phủ ký năm 2011 và đã được Chính phủ Việt Nam phê duyệt chủ trương đầu tư năm 2018.

Trung tâm CNTS dự kiến đặt tại TP Long Khánh, Đồng Nai. Trung tâm này sẽ có lò phản ứng hạt nhân dạng bể, công suất 10 MW, sử dụng nhiên liệu độ giàu thấp do Nga chế tạo. Với cơ sở vật chất hiện đại, Trung tâm CNTS sẽ tập trung vào nghiên cứu trong các lĩnh vực vật liệu chiếu xạ, khoa học sinh học, đồng vị phóng xạ, kỹ thuật lò phản ứng và an toàn bức xạ.

Dự án Trung tâm CNTS có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phát triển ngành năng lượng hạt nhân của Việt Nam. Trung tâm sẽ tạo điều kiện cho các nhà nghiên cứu Việt Nam tiếp cận với công nghệ hạt nhân tiên tiến, thực hiện nghiên cứu trong các lĩnh vực năng lượng hạt nhân và ứng dụng của năng lượng hạt nhân trong các lĩnh vực y tế, nông nghiệp, công nghiệp và tài nguyên môi trường.

Việc xây dựng trung tâm nghiên cứu này còn giúp Việt Nam đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, phục vụ cho các dự án phát triển năng lượng hạt nhân hòa bình trong tương lai của đất nước.

Hợp tác giữa Việt Nam và Nga trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân có lịch sử lâu đời và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong chuyến thăm của Tổng thống Nga Vladimir Putin tới Việt Nam, hai nước đã khẳng định quyết tâm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực này.

Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Liên bang Nga (Rosatom) đã được lựa chọn là nhà thầu chính thực hiện dự án Trung tâm CNTS. Rosatom sẽ hỗ trợ Việt Nam trong việc thiết kế, xây dựng và vận hành trung tâm, cũng như đào tạo các chuyên gia vận hành lò phản ứng nghiên cứu.

Để triển khai dự án Trung tâm CNTS hiệu quả, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã triển khai các phương án chuẩn bị nguồn nhân lực quản lý và triển khai ở các giai đoạn khác nhau. Bộ cũng hợp tác với các trường đại học và viện nghiên cứu của Nga để đào tạo các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân.

Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đã xây dựng các nhóm chuyên môn sâu về các lĩnh vực liên quan đến hoạt động của Trung tâm CNTS, đảm bảo nguồn nhân lực nghiên cứu, ứng dụng và khai thác hiệu quả lò nghiên cứu mới.

Dự án Trung tâm CNTS là một phần trong Quy hoạch phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 của Việt Nam. Quy hoạch này định hướng nghiên cứu và ứng dụng năng lượng hạt nhân tập trung cả khoa học cơ bản và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Ngoài dự án Trung tâm CNTS, Việt Nam cũng đang nghiên cứu tiền khả thi dự án xây dựng tổ hợp máy gia tốc lớn đặt tại miền Bắc, xây dựng các phòng thí nghiệm công nghệ và an toàn hạt nhân, tiếp tục đẩy mạnh phát triển ngành năng lượng hạt nhân nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững của đất nước.