Vụ cháy kinh hoàng tại Trung Kính, Hà Nội gây chấn động dư luận với 14 người thiệt mạng, gióng lên hồi chuông cảnh báo về những hệ lụy nghiêm trọng của quá trình đô thị hóa không kiểm soát và sự bất cập trong quy hoạch kiến trúc.
Trong phiên thảo luận tại Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đã nêu rõ những bất cập trong công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, đặc biệt là trong bối cảnh "làng lên phố" và sự gia tăng giá đất. Sự cơi nới nhà cửa tùy tiện, phá vỡ quy hoạch làng xưa đã khiến nhiều khu vực trở nên chật chội, khó tiếp cận cho các phương tiện cứu hỏa.
Ông Phương lấy ví dụ về vụ cháy tại Trung Kính, nơi các hẻm sâu và chật hẹp khiến xe máy khó khăn trong việc di chuyển. Khu cầu thang của ngôi nhà bị cháy được thiết kế ở bên ngoài, dẫn đến nguy cơ hỏa hoạn lan rộng nhanh chóng.
Ngoài ra, ông Phương cũng nhấn mạnh đến sự gia tăng các cơ sở kinh doanh trong nhà ở, thậm chí chiếm dụng cả lối đi và không gian xanh. Ở vụ cháy Trung Kính, mái tôn che của xưởng sửa chữa xe máy đã góp phần tạo ra áp lực lớn, hất tung toàn bộ lên nhà 3 tầng, làm tăng tính nghiêm trọng của vụ việc.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận định số nạn nhân tử vong do cháy nhiều hơn ngạt khói trong vụ cháy này là do ngọn lửa xộc thẳng vào từng phòng trọ. Trong khi đó, các phòng trọ được thiết kế với diện tích nhỏ hẹp, cửa hẹp và vật liệu dễ cháy, tạo nên lượng khói dày đặc khi phát nổ.
Ông Phương cho rằng Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cần được rà soát và quy định chặt chẽ hơn điều kiện kinh doanh trong các ki ốt, cửa hàng sửa chữa xe và những nơi vừa là nhà ở vừa là cơ sở kinh doanh.
Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh Trịnh Xuân An cũng cho rằng cần phải xem xét rà soát quy định về phòng cháy đối với nhà ở, nhất là nhà ở kết hợp với kinh doanh. Ông đề xuất cấm nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh và cho thuê trọ đông người, đồng thời đầu tư các dự án nhà xã hội, nhà thu nhập thấp để giảm dần tình trạng thuê trọ tự phát.
Vụ cháy Trung Kính là một hồi chuông cảnh tỉnh về những hậu quả nghiêm trọng của quá trình đô thị hóa không kiểm soát. Sự bất cập trong quy hoạch kiến trúc và việc sử dụng sai mục đích nhà ở đã tạo nên những nguy cơ tiềm ẩn cho an toàn của người dân. Để ngăn ngừa những thảm kịch tương tự, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, các nhà quy hoạch đô thị và người dân trong việc nâng cao ý thức phòng cháy, chữa cháy, cũng như xây dựng một hệ thống quy hoạch đô thị đồng bộ và an toàn.